De potentiometer in een elektrische gitaar of basgitaar is een spanningsdeler waarmee je controle krijgt over bijvoorbeeld het volume of de toon van een gitaarelement. Deze zogeheten potmeters zitten bevestigd aan de bekende volume- en tone-knoppen die op de meeste gitaren zijn te vinden.
Audio (logaritmisch) en tone (linear)
Er zijn veel verschillende potentiometers op de markt, elk type met zijn eigen toepassing. Zo kun je kiezen tussen audio- en tone-potmeters. Audio-potmeters zijn logaritmisch en hebben op de onderkant vaak de aanduiding A. Bij een logaritmische schaalverdeling zijn de waarden op een gelijke afstand van elkaar verspreid. Met andere woorden, wanneer je aan de knop draait krijg je een evenredig effect. Dit maakt logaritmische potmeters bij uitstek geschikt voor de volume-regeling. Tone-potmeters zijn linear en worden op de onderkant vaak aangeduid met een B. Een lineaire schaalverdeling is niet evenredig en leent zich daardoor goed voor de tone-regeling.
Weerstand: 250K, 500K of 25K
Een ander belangrijk aspect bij het selecteren van de juiste potentiometer voor je instrument is de weerstand. Een potmeter met een weerstand van 250K wordt vooral gebruikt voor passieve single-coil elementen. Heb je een gitaar met passieve humbuckers, kies dan voor een potmeter met een weerstand van 500K. Tegenwoordig kun je ook kiezen voor 1000K wanneer je een passieve humbucker hebt met een hogere output. Actieve elementen, zoals de meeste EMG pickups, Seymour Duncan Blackouts en Fishman Fluence, zijn uitzonderingen en maken gebruik van 25K potmeters. De weerstand heeft invloed op het geluid, dus let hier goed op.
Gitaaronderhoud, bedrading solderen en onderdelen vervangen
Het vervangen van potmeters is niet bijster ingewikkeld, maar enige ervaring met solderen is gewenst. Wanneer je geen bedradingsschema tot je beschikking hebt, kun je een foto maken van de versleten potmeters voordat je ze gaat vervangen. Op die manier kun je eenvoudig zien welke draad waarmee verbonden moet worden. Een upgrade van de potmeters is een relatief voordelige manier om de klank van je instrument te verbeteren en is dus zeker het overwegen waard, Ook het installeren van een push-pull potmeter voor een coil-split kan je een breder bereik aan mogelijke klanken geven. Hulp nodig bij het afstellen, repareren of upgraden van je gitaar? Maak gebruik van onze Gitaar afstel- en onderhoudsservice.
Kies de beste potmeters voor je elektrische gitaar of basgitaar
Welke potmeters geschikt zijn voor jouw instrument, hangt af van een aantal factoren. Hierbij valt te denken aan de gewenste functionaliteit van de regeling, het type element, het land van herkomst en de dikte van de body. In onze Keuzehulp Gitaar-potmeters gaan we daar dieper op in.
Veelgestelde vragen over gitaar-potmeters
Heb ik een logaritmische of lineaire potmeter nodig?
In de regel worden logaritmische (A) potmeters gebruikt voor de volume-regeling en lineaire (B) potmeters voor de tone-regeling. In onze Keuzehulp Gitaar-potmeters gaan we dieper in op welke potmeter je nodig hebt.
Hoe werkt een volumeknop?
Onder de volume-regeling van je gitaar zit een logaritmische potmeter met een evenredige schaalverdeling. Hierdoor kun je het uitgangsvolume van het gitaarelement traploos verhogen of verlagen.