Wat is het verschil tussen DMX- en XLR-kabels?
Gepubliceerd op dinsdag 3 oktober 2017
Als je besluit om je verlichting te gaan sturen met een DMX-controller, heb je ook kabels nodig. Met een simpele Internet-zoektocht kom je uit op DMX- en XLR-kabels. Maar wat is het verschil tussen DMX en XLR? En wanneer kies je de een of de ander?
De overeenkomst en het verschil
Als je een DMX– en een XLR-kabel naast elkaar legt, zie je geen verschil. Op beide kabels zijn XLR-connectoren gemonteerd. Zo’n connector maakt het mogelijk om meerdere signalen in een kabel samen te brengen. Je vindt XLR-aansluitingen op zowel audio- als lichtapparatuur. Het verschil zit hem in de weerstand van de kabel. Een XLR-kabel heeft een weerstand van 75 Ohm en is geschikt voor geluidssignalen. Maar de weerstand van een DMX-kabel ligt met 110-120 Ohm hoger en is daardoor geschikt voor verlichting. In de praktijk kun je voor kleine, simpele toepassingen best een XLR-kabel gebruiken. Maar als je een uitgebreide opstelling gaat gebruiken, is het gebruik van DMX-kabels aan te raden
Waarom kies je voor een DMX-kabel?
Met een DMX-kabel kies je voor zekerheid. Zoals gezegd kun je wel een XLR-kabel gebruiken voor lichttoepassingen, maar je loopt dan het risico dat er een storing in het signaal komt. Hierdoor kunnen sommige lampen ineens een eigen leven gaan leiden, terwijl de rest goed lijkt te functioneren. Zo’n signaalstoring zul je niet snel tegenkomen wanneer je twee parren boven een DJ-set hangt gebruikt. Maar zodra je het aantal lampen uit gaat breiden, neemt deze kans al toe. Ook de afstand tussen de besturing en de lampen is van belang. Hoe groter die afstand, des groter de kans op een slecht signaal. Dit kun je voorkomen door een DMX-kabel te gebruiken.
3-pins of 5-pins?
Van origine is een DMX-kabel 5-polig, dus met een 5-pins connector. Maar omdat de fabrikanten van lichtapparatuur steeds meer 3-pins connectoren zijn gaan gebruiken, worden 3-polige kabels nu ook vaker gebruikt. In de echt professionele markt, bijvoorbeeld grote theaterproducties, wordt nog steeds wel 5-polig gebruikt. Dit vanwege de grote hoeveelheid data die over de kabel wordt gestuurd. Een 3-polige connector heeft een aardepen en een positieve en een negatieve datapen. Bij een 5-polige connector komen daar twee pennen voor data bij. Welke van de twee je moet hebben is afhankelijk van de apparatuur waarop de kabel moet worden aangesloten.
DMX-kabel toebehoren
Bij het doorlussen van je DMX-signaal houd je aan het eind van de serie lampen een open signaal over. Om deze lijn af te sluiten kun je een Terminator gebruiken. Dit is een XLR-plug waarin een 110-120 Ohm weerstand is gesoldeerd. Wanneer je veel lampen in een opstelling gebruikt kunnen ook een booster of splitter van pas komen. Hiermee zorg je dat ook de achterste lamp in de serie een sterk signaal doorkrijgt. Voor de specialisten is het interessant om je eigen kabels te maken. Hierbij kun je zelf de lengte van de kabel bepalen en welke connectoren je wilt aansluiten.
Heb jij al eens storingen gehad in je DMX-signaal? Of heb je nog handige tips? Laat ze achter in de comments hieronder.
Zie ook
> Alle Verlichting & Decoratie
> Hoe word ik lichttechnicus?
> Lichtophanging: Wat heb je nodig en wanneer?
> Wat is de beste moving head voor mij?
> Podium-verlichting: help mij kiezen!
Ik denk dat het gaat om de impedantie van de kabels en niet de weerstand?
Beste Peter,
Je hebt gelijk, maar impedantie is eigenlijk ook gewoon een vorm van weerstand, maar dan een waarbij rekening wordt gehouden met frequentie. Vandaar dat ook de impedantie wordt uitgedrukt in Ohm, de eenheid van weerstand. Om dit blog een beetje leesbaar en begrijpelijk te houden, ook voor leken, is hier de term weerstand gebruikt.
Het artikel maakt duidelijk dat het goed is om voor licht een hogere weerstand op je kabel te hebben.
Er staat niet expliciet vermeldt dat een lage weerstand voor audio signaal beter is.
Zou je dit wel echt aanraden of is een hogere weerstand ook prima?
Beste Wieger,
DMX-kabels, met de hogere weerstand, zijn speciaal ontworpen voor gebruik in lichtsituaties. Deze kabels kun je theoretisch prima gebruiken voor een audio-signaal, maar dit levert geen betere prestaties dan een XLR-kabel met een lagere weerstand. In de praktijk worden de kabels veelal voor hun specifieke doel toegepast.
Zo lang je dezelfde kabels gebruikt weinig problemen,indien je echter voor geluid een dmx en een Gewone xlr kabel samen gebruikt ga je een duidelijk niveauverschil merken.
De eindafsluitweerstand of de terminator is in veel recente ‘fixtures’ zoals de licht effecten of armaturen genoemd worden al mee ingebouwd – of inschakelbaar.