Muziek is een luidruchtig fenomeen. Het is daarom belangrijk dat zalen, kroegen, oefenruimten en studio’s goed zijn geïsoleerd. Voor menig muzikant met buurtbewoners is het haast een noodzaak om naar hartenlust en op volume te kunnen musiceren. Maar hoe doe je dat: goed isoleren om het muzikale geweld binnenskamers te houden? Daarvoor is een beetje isolatie-theorie onvermijdelijk, maar de moeite waard om burenruzies te voorkomen! Stap één: eierdozen zijn geen ideale geluidsisolator.

Door: Bert Stoltenborg

Isoleer je eigen oefenruimte of studio

Hoe werkt isolatie?

Isolatie werkt als volgt. Een constructie zoals een wand, plafond of vloer is altijd aan een andere constructie gekoppeld. Je kunt een wand op een vloer schroeven of metselen. De wand kan ook los op de vloer staan, maar ook dan is er een koppeling door de zwaartekracht. Deze koppeling zorgt ervoor dat de wand moeilijk beweegt. Moeilijk bewegen betekent echter dat er geluidsisolatie optreedt, die door de stijfheid van de koppeling wordt bepaald. Elke constructie heeft een zogenaamde ‘eigen’ resonantiefrequentie. Op die specifieke resonantiefrequentie isoleert een constructie heel slecht, omdat je met weinig energie de hele constructie kunt bewegen. Zoals je een schommel heel gemakkelijk kunt laten slingeren wanneer je hem op het juiste moment aandrukt. Als je zomaar wat drukt, dus niet op de resonantiefrequentie, zul je de schommel de ene keer aandrukken en de andere keer juist afremmen. De totale beweging van de schommel heeft veel minder energie dan de energie van het aandrukken.

Meer massa

Op de resonantiefrequentie laat een geluidsgolf de constructie trillen en de geluidsgolf aan de andere kant van de constructie kan dan gewoon verder bewegen. Gevolg is: geen goede geluidsisolatie. Om wel te isoleren, moet je de resonantiefrequentie zo laag mogelijk houden ten opzichte van de frequenties die je wilt isoleren. Een lage resonantiefrequentie kun je realiseren door de massa van de constructie te vergroten. Daarom hoor je bij geluidsisolatie altijd dat je massa nodig hebt en moet een constructie zo zwaar mogelijk zijn. Je kunt zeggen dat de frequenties boven de resonantiefrequentie op het verkeerde moment tegen de muur drukken, waardoor hij steeds moeilijker in beweging komt. Daarom zie je dat een constructie bij hogere frequenties beter gaat isoleren. Het is eenvoudiger om een hoge pieptoon te isoleren dan een basdrum of de lage E van een basgitaar. Die dreunt bijna overal doorheen. Brommende bassisten hebben bunkers nodig om de buren niet wakker te spelen. Op een gegeven moment gaan er golven in de wand lopen, die weer resonanties aanstoten en de wand heel gemakkelijk laten buigen. Dit heet coïncidentie. Deze resonantie zorgt voor een verslechtering in de geluidsisolatie bij hogere frequenties. Door een wand te dempen, verminder je deze dip. Dat kan door van de wand een spouwwand te maken of bijvoorbeeld tussen twee gipsplaten Green Glue aan te brengen, maar een folie tussen twee glasplaten werkt ook. Boven de coïncidentie gaat de massawet weer werken. Coïncidentie is bij het isoleren van muziekgeluid iets minder belangrijk.

Spouwconstructies

Het dubbel maken van een wand heeft weer tot gevolg dat de laagste resonantiefrequentie van de constructie omhoog gaat. Dus hoewel je bij hogere frequenties meer isolatie krijgt, wordt de geluidsreductie bij lagere frequenties minder goed. Als je een dubbele constructie maakt, moet je de spouw dempen met bijvoorbeeld minerale wol. Je dempt dan staande golven in die spouw en bovendien zorgt de wol dat het geluid minder snel beweegt en creëert een soort verslapping van de veer die de lucht in de spouw vormt. De resonantie wordt hierdoor verlaagd en dat is goed. Een losjes gevulde spouw is optimaal. Meer vulling kan de veer juist weer stijver maken en dus de resonantiefrequentie verhogen. Groter maken van de spouw is ook een zeer effectieve manier om de resonantiefrequentie te verlagen en de isolatie dramatisch te verbeteren. Bij drie spouwbladen, en dus twee spouwen, wordt de resonantiefrequentie nog hoger. Bij hoge frequenties krijg je veel isolatie, bij lage frequenties minder. Deze zogenaamde ‘triple leaf’ constructies dien je echter te vermijden, zeker als je muziekgeluid moet reduceren. Daarom kun je beter het middelste spouwblad aan één van de andere spouwbladen toevoegen, want meer massa is meer isolatie. Tegelijkertijd maak je de spouw groter. Dat verlaagt ook de resonantie en verbetert de isolatie. Koppel twee wanden ook niet met een frame of spouwankers aan elkaar. Hierdoor gaat de gehele constructie functioneren als één enkel spouwblad. De hele wand gaat als een enkele wand werken, maar vaak minder effectief dan wanneer je beide massa’s als één massa zonder spouw zou uitvoeren. Je vermindert dan de isolatie bij hogere frequenties. De reden waarom je twee wanden gebruikt, is juist om deze hoge frequenties te dempen.

Flankerende geluidsoverdracht

Als twee ruimten naast elkaar liggen of onder en boven elkaar, en de wand/plafond/vloer constructie tussen beide isoleert het geluid niet voldoende, veroorzaakt dat geluidsoverlast. In eerste instantie wil je dus die constructie beter isolerend maken. Er loopt niet alleen geluid via die constructie, maar ook via alle andere constructies van de ene ruimte naar de andere. Dit noemen we flankerende geluidsoverdracht. Het beter isolerend maken van een constructie helpt om geluidsoverlast te beperken, maar op een gegeven moment komt er meer lawaai via andere paden dan de scheidingsconstructie in je ruimte en helpt het verbeteren van de scheidingsconstructie niet meer. Deze flankerende geluidsoverdracht kan zelfs veroorzaken dat ruimten op grotere afstand van de kamer, waar lawaai wordt gemaakt, overlast ondervinden. Dat kom je vaak in flats en rijtjeshuizen tegen.

Ontkoppeling van een vloer

Om flankerende geluidsoverdracht te voorkomen, werk je met ontkoppeling. Constructies moeten daarom los van de bestaande constructies worden opgebouwd. Dat leidt in het extreme geval tot het ontstaan van de legendarische ruimte-in-een-ruimte of box-in-box. Een ontkoppelde constructie heeft spouwbladen die elkaar niet raken of via materiaal dat veert aan elkaar zitten. De resonantiefrequentie van een constructie moet daarbij zo laag mogelijk zijn. Het is niet zo moeilijk om dit te bewerkstelligen. Als je bijvoorbeeld een vloer op elastisch materiaal legt, moet dat materiaal een bepaald percentage ’inveren’ om een specifieke resonantiefrequentie te bereiken. Als je zo’n vloer van licht materiaal zoals OSB-plaat maakt, moet je er rekening mee houden dat de situatie niet stabiel is. Wordt de vloer dynamisch belast met meer of minder mensen, een nieuw apparaat of meubilair, dan klopt er niets meer van de ‘invering’. Een vloer die 20 kilo per vierkante meter weegt en wordt belast met bijvoorbeeld een muzikant van 80 kilo is het negatieve effect op de resonantiefrequentie uiteraard veel groter dan wanneer je vloer zelf al 400 kilo per vierkante meter weegt. Licht materiaal dempt niet zo goed als zwaar materiaal. Een wand van 9 mm MDF isoleert geluid slechter dan een kalkzandsteenwand van 15 cm. Bij een vloer is dat niet anders.

Rubberblokjes

Houd er rekening mee dat elastisch materiaal niet allemaal hetzelfde is. Rubber is bijvoorbeeld tamelijk stijf. Het wordt niet echt samengedrukt, maar vervormt meer. Dus het advies om zomaar een rubbermat onder een constructie leggen, is niet erg professioneel. Je moet met blokjes werken, waarvan je de mechanische eigenschappen kent. Dan kun je uitrekenen hoe je de blokjes moet gebruiken. Bepaalde minerale wolvarianten of schuimstoffen veren weer anders in en ook hier moet je weten hoe je één en ander moet uitvoeren. Wilde ideeën volgen zoals een constructie op oude autobanden of op tennisballen bouwen, is helemaal vragen om ellende. De kans dat je zo’n constructie goed krijgt, is nihil. Wanden en plafonds worden normaal gesproken niet variabel belast en je kunt hier met standaardconstructies, waarvan meetgegevens bestaan, werken. Hou wel rekening met het feit dat al deze constructies dezelfde isolerende eigenschappen moeten hebben; de totale geluidsisolatie wordt bepaald door de zwakste schakel in de keten. Daarom moet je ook je luchtverversing, deuren, ramen en kabeldoorvoeren in de gaten houden. En natuurlijk moet je vooral de eierdozen vermijden.

Goed om te weten

Praktijk en wetgeving geluidsniveau

Om een ruimte te isoleren, moet je eerst bepalen hoeveel geluidsisolatie nodig is. Hoeveel lawaai produceer je en wat zijn de wettelijke regels. In een oefenruimte of studio waar bands met drummers spelen, heb je te maken met geluidsniveaus die al gauw boven de 115 dB(A) liggen. Binnen gebouwen mag van dit geluidsniveau wettelijk in verblijfsruimten van bijvoorbeeld buren overdag van 7.00 tot 19.00 uur 35 dB(A) en ’s nachts van 23.00 tot 7.00 uur 25 dB(A) overblijven. Van 19.00 tot 23.00 uur bedraagt dat niveau 30 dB(A). Bij muziekgeluid komt daar nog een strafcorrectie van 10 dB bij, omdat muziek heel herkenbaar en dus hinderlijker is dan ‘normaal’ geluid. Die 115 dB(A) moet dus met 100 dB worden gereduceerd. Dat is normaal gesproken absoluut onmogelijk, dus een kamer in een rijtjeshuis ombouwen tot drumkamer, oefenruimte of studio is vragen om moeilijkheden. Als de oefenruimte/studio zich in een vrijstaande schuur in de tuin bevindt, wordt de situatie gunstiger. Op de gevel van de buren mag ’s nachts 40 dB(A) worden gegenereerd. Na verrekening van de strafcorrectie hebben we het dan over 85 dB reductie. Als die buren nu ook nog een meter of 20 verderop wonen, gaat daar 26 dB extra vanaf en hebben we het over 59 dB reductie. Een betonvloer tussen twee woningen in bijvoorbeeld een flat moet minstens 30 cm dik zijn voor voldoende geluidsisolatie. En dat geldt niet over het isoleren van muziekgeluid, maar van gewone leefgeluiden. Iedereen weet wat er gebeurt als in een dergelijke flat de geluidsinstallatie of televisie te hard staat: dan krijgen we te maken met overlast. Wanden tussen woningen moeten eigenlijk worden uitgevoerd als ankerloze spouwconstructies om een redelijke geluidsisolatie te realiseren. Als je dus gaat nadenken over de constructies die nodig zijn om een studio of oefenruimte adequaat te isoleren, moet je beseffen dat halfsteense wanden, pannendaken en ramen met dubbel glas meestal totaal niet voldoen. Van een bestaand gebouw kan de geluidsisolatie worden gemeten. Als binnen de ruimte, die als oefenruimte wordt gebruikt, via een flink luidsprekersysteem roze ruis wordt gedraaid, kun je dit opnemen. Als daarna buiten de ruimte het geluid dat daar overblijft ook wordt opgenomen, kunnen beide opnames worden vergeleken met bijvoorbeeld een analyzer en kan worden bepaald hoeveel geluidsreductie het gebouw levert en of dit voldoende is. Als de isolatie tekort schiet en de verschillende scheidingsconstructies zoals deuren, ramen, dak en wanden van het gebouw bekend zijn, is uit te rekenen hoe je die constructies kunt verbeteren.

Isolatietheorie in het kort

  • Massa isoleert, meer massa isoleert beter.
  • Omdat muziek voornamelijk lage frequenties bevat, moet je dus met veel massa isoleren.
  • Dubbele constructies werken ook, maar je moet weten wat je doet, anders wordt de isolatie daar waar je het nodig hebt vaak slechter.
  • Een spouw moet losjes worden gevuld met minerale wol.
  • Constructies met meer dan twee spouwbladen zijn af te raden, zeker als je muziek-geluid wilt isoleren.

Tijd om te gaan bouwen en verbouwen

De tijd van bouwen en verbouwen is nu aangebroken, maar hoe ga je te werk, waar moet je op letten en wat kun je verwachten van het resultaat? Stel dat je een oefenruimte wilt realiseren. Je hebt ruimte om een vrijstaand gebouw neer te zetten of een bestaand gebouw aan te passen. De buren wonen op een bepaalde afstand verderop en je huisgenoten zijn heel tolerant. Je moet, om aan de normen te voldoen, de 110 dB(A) die je bandje genereert terugbrengen tot wat op de gevel van de buren wettelijk toegestaan is. Dat is meestal van 7.00 – 19.00 uur 50 dB(A), van 19.00 – 23.00 uur 45 dB(A) en van 23.00 – 7.00 uur 40 dB(A). Daar komt een strafcorrectie bovenop van 10 dB, omdat muziek heel herkenbaar is en dus ook heel irritant kan zijn. Maar de buren wonen op x meter afstand, en 20*LOG(X) = Y, dus Y dB isolatie krijg je gratis. Je weet nu dus, afhankelijk van tot hoe laat je wilt spelen, hoeveel isolatie je voor elkaar moet zien te krijgen. Een ander scenario: je hebt een grote kelder of schuur bij je huis en je wilt daar de oefenruimte bouwen. Als je zelf boven je oefenruimte woont, hoef je niet aan een norm te voldoen, maar je wilt uiteraard zoveel mogelijk geluid isoleren. Maar het kan ook nog anders als je echt geen mogelijkheid of budget hebt om een oefenruimte deugdelijk te isoleren. Veel mensen vinden namelijk opnemen en afluisteren leuk. De drums en andere luide instrumenten kan je dan elders opnemen. De rest van de instrumenten en de zang registreer je thuis op je zolder of slaapkamer. Ook in deze situatie zal je iets aan isolatie moeten doen, want de buren mogen er geen last van hebben.

Vrijstaand

We beginnen met het eerste scenario: de oefenruimte in de vrijstaande, eventueel te bouwen, schuur. Je kent nu je isolatiebehoefte. Een enkele wand van bijvoorbeeld kalkzandsteen of beton met een dikte van 100 mm die goed is gepleisterd, weegt een kilo of 175 tot 200 per vierkante meter. Zo’n wand reduceert popmuziek met 36 dB. Wat wil zeggen dat, als je binnen 110 dB(A) lawaai maakt, je buiten op een afstand van 1 meter van die muur 74 dB(A) overhoudt. Dit is een beetje kort door de bocht, omdat het ook afhangt van het oppervlak van de constructie en de nagalm in het ontvangvertrek, maar als een schatting kan het er mee door. Als zo’n wand van een voorzetconstructie wordt voorzien, gaat het geheel veel beter presteren qua isolatie, die tot wel 57 dB(A) kan oplopen. Daartoe moet je het volgende doen: de voorzetconstructie mag de basiswand NIET raken. Ontkoppeling betekent: niet raken. Uiteraard moeten we ook oppassen voor flankerende geluidsoverdracht. Als de twee wanden netjes worden uitgevoerd, maar beide zijn aan elkaar gekoppeld door bijvoorbeeld de vloer of fundering, is er een gerede kans dat de berekende isolatie niet wordt gehaald. Als je dus een vrij hoge isolatie moet realiseren, kun je het best denken aan een geheel ontkoppelde constructie. Werk je met zware wanden (massa = goed voor isolatie) dan kun je ze het best op hun eigen fundering zetten. De wanden worden dan alleen door het zand waarin ze liggen, gekoppeld en met een normale vrij droge zandsoort is die koppeling relatief gering. Een voorbeeld van een studio, die op deze manier is gebouwd, is Roy’s Kitchen in Kotten. Roy heeft iedere ruimte op de eigen fundering gebouwd en daarna de buitenkant van de studio daar omheen gebouwd. Als de wanden op één fundering moeten worden gebouwd, kun je de binnenwand op een ontkoppelend materiaal zetten, zoals Sylomer of één van de afgeleiden daarvan. Om dat goed te doen, moet er wel wat worden gerekend. Dat Sylomer moet namelijk een bepaald aantal procenten inveren om de juiste resonantiefrequentie te krijgen. Als bijvoorbeeld een dakconstructie ook op die binnenwand rust, moet dat uiteraard in de berekening worden meegenomen. Deuren en ramen in de constructie zijn potentieel zwakke punten. Ze zijn lichter dan de rest van de constructie en isoleren daardoor minder geluid. Door de spouw tussen dubbele glasbladen of deuren groot te maken, kun je compenseren. Als de spouw tussen de constructiebladen niet wordt afgesloten – als je dus de lucht tussen de glasbladen of de deuren de lucht van de spouw tussen de rest van de wanden kan ‘zien’ – telt die ook weer mee voor het totaal. Die spouw maakt de resonantiefrequentie lager en dat is goed voor de isolatie.

Binnenshuis

Als je onder je huis in de kelder of in de garage een muziekruimte wilt maken, kan dat. Maar dat is geen sinecure. Een van de ultieme voorbeelden van zo’n constructie is te vinden op de weblog van Paul Woodlock op Studiotips.com. Daar wordt in bijna vermoeiend detail de bouw omschreven van een garagestudio in Engeland. Er wordt een betonvloer in een verloren bekisting gestort, die zweeft op inverend materiaal. De producenten van dergelijk materiaal zullen adviseren om het hele vloeroppervlak te ondersteunen met hun materiaal. In de praktijk is het beter om datzelfde materiaal te kiezen dat eigenlijk veel grotere gewichten kan torsen. Dat snijd je in blokken, lijmt deze op elkaar zodat je meer spouw krijgt. Je bespaart erg veel geld, omdat veel minder oppervlak-materiaal nodig is. Als meerdere ruimten zoals een opnameruimte en een controleruimte zijn gepland, kun je de vloer gebruiken om de wanden en het dak op te zetten. De berekening van het zwevende materiaal wordt dan aangepast, omdat de massa die erop rust toeneemt. Voordeel van deze constructie is dat je heel veel gewicht krijgt en dat daardoor een dynamische vermeerdering van de vloerbelasting door bijvoorbeeld artiesten en/of apparatuur minder snel tot overcompressie van het inverende materiaal leidt. Als het een enkele ruimte betreft, kun je de voorzetwanden en het plafond eventueel aan de bestaande wanden monteren via een systeem met akoestisch ontkoppelende spijkerregels. Zo’n spijkerregel is een speciale constructie die op de basiswand wordt bevestigd en waarop een voorzetconstructie kan worden gemonteerd zonder dat er een akoestische koppeling plaatsvindt. In de Alternator-studio in België zijn zo drie oefen/opnameruimten en een controleruimte onder een woning gerealiseerd. De eigenaar zegt dat als er beneden twee bands tegelijk spelen, hij er boven geen enkele last van heeft.

Zolder of slaapkamer

Als er minder isolatie nodig of mogelijk is, kan er ook worden gewerkt met lichtere scheidingsconstructies. Moet je bijvoorbeeld een zolder of slaapkamer isoleren, dan kun je werken met de eerdergenoemde spijkerregels. Daarop wordt een vloer van plaatmateriaal gemaakt zoals triplex, OSB of iets dergelijks. De wanden en het plafond worden van een soortgelijke constructie voorzien. Er moet in deze gevallen wel zeer goed rekening worden gehouden met de belasting van de vloer. Bereken van te voren precies hoeveel gewicht aan apparatuur, meubels en aanwezigen in de ruimte aanwezig is. Kijk ook naar de bestaande constructie. Dat zijn voor de woningscheidende wanden in een rijtjeshuis vaak spouwconstructies. Het is belangrijk dat je precies weet of en hoe je daarvoor met voorzetconstructies moet werken, omdat je heel snel triple leaf-constructies (constructies met drie spouwbladen en twee spouwen) creëert, die de geluidsisolatie juist slechter kunnen maken.

Goed om te weten

Goede analyse noodzakelijk

Het is onmogelijk om zonder een goede analyse van de situatie te bepalen hoe een isolerende constructie moet worden gerealiseerd. Hoe dik moeten wanden zijn, hoe groot moet de spouw zijn, hoe moeten ramen en deuren worden gedimensioneerd? Het moet allemaal worden uitgerekend. Als dit niet wordt gedaan, is de kans aanzienlijk dat de ruimte als hij af is niet voldoet en aanpassen is altijd duur en moeilijk en vaak onmogelijk. De constructie kan ook worden overdreven. Dat kost heel veel geld en weegt niet op tegen wat een goed ontwerp kost. Sommige mensen willen van te voren weten hoe duur de verbouwing wordt om te weten of het wel de moeite waard is. Sorry mensen, maar dit weet je pas als de situatie is onderzocht.

Kierdichting essentieel

Naast massa en massa-veer-massa-systemen is voor isolatie kierdichting essentieel. Als een voorzetconstructie lek is, kan het hele geluidsisolerende effect ervan teniet worden gedaan. Alle kieren, hoe klein ook, moeten worden gedicht. Kierdichting is bij normale deuren en ramen een beperkende factor van de geluidsisolatie. Je kunt de deur zwaarder maken, maar de isolatie neemt niet meer toe, omdat het gebrek aan kierdichting dominant wordt. Je moet op een gegeven moment dus met professionele kozijnen werken om meer isolatie te halen. Denk ook aan stopcontacten en doorvoeren van leidingen. Stopcontacten moeten als opbouwelementen op een voorzetconstructie worden gemonteerd en alle doorvoeren moeten zorgvuldig worden gedicht.

Denk aan ventilatiesystemen

In een goed geïsoleerde ruimte kun je heerlijk veel geluid produceren zonder dat je overlast veroorzaakt. Alleen wordt ademhalen op een gegeven moment moeilijk, terwijl het ook lekker warm kan worden. Denk dus aan een ventilatiesysteem en realiseer je dat ventilatie betekent dat er gaten aan de constructie komen die geluid doorlaten. Je moet daarom een ventilatiesysteem berekenen dat voldoende capaciteit heeft en het geluid zo goed isoleert dat het niet ten koste gaat van de rest van de isolatie.

Geluidsisolerende waarden constructies

De zelfdoeners onder ons zullen waarschijnlijk Internet gaan raadplegen aangaande geluidsisolerende waarden van verschillende constructies. Deze mensen vinden goede informatie op de site van de BBC, van de IRC-NRC et cetera. In deze studies staan geluidsisolatiegegevens per frequentieband, maar ook één getal-gegevens. Die gegevens heten bijvoorbeeld RW en STC. Deze waarden zijn NIET bedoeld voor geluidsisolatieberekeningen die betrekking hebben op muziekgeluid! Het zijn gegevens over leefgeluid. Frequenties onder de 100 Hz, waar zich de meeste energie bij muziekgeluid bevindt, worden buiten beschouwing gelaten. Berekeningen moeten dus bij voorkeur in 1/3 of 1/1 octaafbanden worden uitgevoerd. Soms zijn getalgegevens voorhanden die zijn gebaseerd op het VROM-spectrum muziekgeluid of housegeluid. Deze gegevens kunnen wel worden gebruikt, maar houd er rekening mee dat ze moeten worden gewogen voor de oppervlaktes van constructies en andere randvoorwaarden. Je kunt dus niet zomaar zeggen dat een constructie 60 dB muziek isoleert, omdat dat getal ergens wordt genoemd. Verder zijn er talloze forums en sites te vinden, die over geluidsisolatie gaan en waarop je ongeveer alles kunt vinden wat je wilt lezen. Dus ook heel veel onzin. Het forum over geluidsisolatie, dat betrouwbaar is en waar de meeste andere op zijn gebaseerd is Studiotips.com. Hier vind je ook de meeste relevante informatie over isolatie, absorptie en rekenmodellen en -software om veel dingen uit te rekenen. Realiseer je vooral dat je werkt met massa en massa-veer-massa-systemen met een zo groot mogelijke, met minerale wol gevulde, spouw. Moeilijke constructies met veel spouwbladen zijn ALTIJD verdacht. Geluidsisolatie is gewoon natuurkunde en geen zwarte magie of religie.

Zie ook

» Alle Studio & Recording-producten

» Wat je moet weten over geluid en akoestiek
» Geslaagde opnamesessies in 5 stappen
» Subwoofer in je studio – Wanneer (niet) en hoe
» Hoe je een koor moet opnemen
» Brom, en hoe ik het voorkom
» Mixen met koptelefoon – (On)verstandig?
» Mixen & masteren van muziek – Leer het hier!
» Opnames maken – Alles over recording
» Fase-problemen in de studio: zo kun je ze oplossen of voorkomen
» Haal alles uit je studiomonitors met absorbers en diffusers
» Microfoon-opstellingen bij stereo-opnames
» Plaatsing van studiomonitoren: waar op te letten

24 reacties
  1. Walter schreef:

    Beste Sam,

    een kleine reactie op je vraag voor informatie over geluidisolatie.
    Helaas ben ik één van die mensen die no onder een steen leven en geen Facebook hebben dus kan ik alleen maar op deze manier reageren. Mogelijk kan je op de site kijken om meer informatie te verkrijgen en of prof. hulp te verkrijgen. https://hgi-geluidsadvies.nl/

    Succes,

    MVG,

    Walter

  2. sam schreef:

    Beste

    Ik zoek iemand die mij persoonlijk kan adviseren. (mogelijk tegen betaling)
    Ik wil om mijn bed een geluiddichte studio bouwen omdat ik door een hersenkneuzing erg overgevoelig ben geworden voor geluid. Door een klein budget ben ik genoodzaakt om dit zelf te bouwen maar ik weet helemaal niks van geluidisolatie af. Elke keer als ik me probeer in te lezen raak ik overweldigd en overprikkeld door alle info en opties qua materiaal. Vaak hoor ik ook alternatieven als glasvezel, yoga matten en zelfs eierdozen (maar die werden hier al afgeraden :D)
    Is er iemand die samen met mij een plan van aanpak wil maken zodat ik deze studio zo goed en zo goedkoop mogelijk zelf kan bouwen, zodat ik eindelijk met een gerust hart naar bed kan elke nacht. Ik heb opnames van het soort geluid waar ik last van heb en zou bijv via zoom de kamer een keer kunnen laten zien.
    Ik ben meer dan bereid om u te betalen voor uw advies als u mij kunt helpen met een goed plan van aanpak maken. En mij kunt laten zien waar ik de beste en goedkoopste materialen vandaan kan halen.

    lieve groetjes Sam Post

    p.s. U kunt reageren op dit bericht of me opzoeken of facebook (ik hoop dat ik dat hier mag delen)
    https://www.facebook.com/sam.post.96

  3. Walter schreef:

    Beste,
    reeds ben ik al een tijdje opzoek naar geluidisolatie voor mijn woning/studio.
    Gezien mijn huidige huis uit 1972 werd er toen niets aan akoestiek gedaan van de huizen.
    De bouw is dan ook zeer negatief tob van geluidoverdracht. De fundering is namelijk gezamelijk, de tussenmuur is van 2 kalzansteenblokken tegen elkaar geplaatst en de vloer van de eerste verdieping is een betonen plaat over de 2 huizen van 13 cm dikte. Graag zou ik het stemgeluid van de buren willen aanpakken. Gezien de relatie met de buren kan ik alleen aan mijn kant geluidsreductie gaan maken. Kan iemand mij advies geven wat ik eventueel met de vloer en tussenmuur kan doen om geluidsreductie te maken zonder dat ik het antwoord van verhuizen krijg.

    BVD,

    Walter

  4. Wouter schreef:

    Goedemiddag!
    Ik sprak net een collega van u met de eerste goede tips. Mijnsitustie eb wens is als volgt, waar ik graag uw advies over hoor:

    – rijtjeshuis
    – ik ben drummer
    – wens; minder geluid laten doorgaan naar de buren aan de zijde van de slaapkamer. Ook minder geluid naar buiten, al is er amper ruimte de muur en het raam verder te isoleren met een voorzetwandje
    – plan: geluidsisolatie plaatsen in de muur (glaswol met daarop gipsplaten) aan de muur die grens met de buren.

    Mijn vragen:
    – Treed er sowieso “wat” geluidsreductie af richting die buren en naar buiten, wanneer ik slechts 1 voorzet wand plaats?
    – dien ik bijvoorbeeld ringen of andere resonantie verlagende materialen te gebruiken tussen het “houten frame (waar de glaswol tussen klemt)” en de gipsplaten?
    – nog tips om mijn verplaatste stopcontact niet als een zwak punt te maken?

    Hoor het graag: wil morgen aan de slag gaan, dus hopelijk ben ik nog op tijd met mijn vraag 😉 Alvast bedankt !

    • Bert Stoltenborg schreef:

      Dag Wouter,

      Is die tussenwand een spouwwand?
      Als dat zo is kun je de situatie door het plaatsen van een voorzetwand verslechteren.

      Ik weet niet hoe je je die resonantieverlagende ringen voorstelt, maar zo eenvoudig is het helaas niet.

      Iemand kan alleen advies geven over deze situatie als er precies wordt gezegd hoe de bouwkundige constructie in elkaar zit.
      Zomaar aan de slag gaan terwijl je niet weet wat je doet lijkt daadkrachtig maar is niet verstandig.

      Bert Stoltenborg
      IPSIS Acoustics

  5. Jos v Riswick schreef:

    Dank voor het artikel! Weten jullie ook waar je het sylomer schuim kunt bestellen?

  6. yvon, amuze zangcoaching schreef:

    goedemorgen
    Wij hebben een houten huisje en willen dag zo goed als mogelijk isoleren om zangles te geven. Ik lees hierboven een constructie met gipsplaten, is dat geschikt voor houten huisjes? het lijkt mij de minste ruimte te kosten want erg groot is het huisje niet.

    dank voor je reactie!
    Yvon

    • Dag Yvon,

      – Je zou eerst precies moeten omschrijven hoe de constructie is: is het schroten, planken, hoe dik zijn die, is het kierdicht, zitten er ramen in, is het al thermisch geïsoleerd en zo ja hoe, hoe zit het met het dak, is er ventilatie etc.
      – Dan moet je zeggen hoeveel isolatie je nodig hebt, dus wie hebben er last van het geluid, hoe ver zijn die mensen verwijderd…

      Pas dan kun je er eigenlijk iets zinnigs over zeggen!

      Marnix | Bax Music

  7. Rob schreef:

    Goedemorgen,
    Kan iemand me helpen voor het isoleren van een muziek studio.
    Ik heb filmpjes op YouTube bekeken en op uw website gezocht alleen ik kom er niet uit.
    Dus zoals je ziet heb ik best wat vragen.

    Binnenkort wil ik zelf in de tuin een schuur of een tuinhuis bouwen voor een geluidsdichte muziekstudio van 4x 3 1/2 meter.

    Allereerst twijfel ik over de buitenkant. Kunt u mij vertellen of er een groot verschil zit met geluidsdicht maken van een houten tuinhuis ( met rabatdelen) of een stenen schuur? Een houten vind ik persoonlijk mooier en sfeervoller staan in de tuin maar het lijkt me dat een stenen schuur sowieso al minder geluid doorlaat.

    Op YouTube zie ik verschillende mogelijkheden voor Isolatie aanbrengen maar iedereen doet het verschillend.

    Welk soort isolatie, dikte en RD waarde wordt er gebruikt voor de vloer en het dak? De vloer wordt een betonnen vloer. Het dak is nog even de vraag. Of het een platdak ( dakleer) of een soort kunststof pannendak wordt. Pannendak lijkt me ook niet handig.
    En ik denk ook dat het beter is als ik geen raam in de ruimte komt.

    Gebruik ik voor de wanden andere isolatie?
    Ik zie dat meestal 2 soorten isolatie achter elkaar worden gemonteerd.
    Wat kan ik het beste gebruiken zodat het

    Graag hoor ik van u zodat ik een begroting kan maken en een idee heb wat het totaal plaatje gaat worden.

    • Bert Stoltenborg schreef:

      Dag Rob,

      – Rabatdelen krijg je heel moeilijk kierdicht. Steen isoleert VEEL beter. Verder ligt het eraan wat je qua isolatie nodig hebt, dus hoe ver weg zijn de buren gelokaliseerd etc.
      – Je dak moet uiteraard dezelfde isolerende eigenschappen hebben als de rest van de constructie.
      – Wat het raam betreft: dat ligt eraan. Om een fatsoenlijk antwoord te kunnen geven moet je een idee hebben van het totaal.
      – “Ik zie dat meestal 2 soorten isolatie achter elkaar worden gemonteerd.” Wat bedoel je hiermee? Bedoel je absorptie of isolatie?

      Excuses dat ik geen duidelijker antwoorden kan geven, maar ik kan alleen sluitend advies geven als ik precies weet wat de bedoeling is. Je hebt het bijvoorbeeld ook niet over ventilatie. Als je een geluidsdichte/luchtdichte constructie bouwt moet je kunnen ventileren zonder dat er geluid ontsnapt. Sommige deskundigen hebben als motto: een studio realiseren is 90% ontwerp en 10% constructie.

      Bert Stoltenborg
      IPSIS Acoustics

  8. Detlev Lassche schreef:

    Wij hebben onze houten schuur omgebouwd tot cafétje. De isolate is van een laag schuim met daar over trialer planken. De ruimte heeft een zoldertje van 4 Bij 2 meter. Verder is het schuurtje 6 meter Lang en 4 meter breed, hoogte is 5 meter met een glazen deur als ingang (nooduitgang).

    Ik verbaasde me over de mooie warme klanken die er uit een Oude stereotoren kwamen en aangezien ik Nu klaar Ben met het opknappen van een Oude Dual platenspeler, een versterker en goede boxen gaat mijn vraag over, waar kan ik het beste de boxen plaatsen? Ik heb ze een keer op de verhoging gezet en ik vond het prachtig klinken. Moeten de luidsprekers niet altijd op oor-hoogte geplaatst worden.

    Wat galmtijd betreft die is nihil in deze ruimte. Hebben de glazen deuren nog effect op het geluid.

    Dus kort samengevat: ” wat is de beste positie van de 2 luidsprekers in deze unieke ruimte die opzich al een klankkast is!

    Graag een reactie.

    Met vriendelijke groet,

    Detlev Lassche uit Oldenzaal.

    • Beste Detlev,

      Als ik even ga spieken bij mijn collega’s van de PA afdeling zie ik dat speakers in horeca gelegenheden meestal iets boven het (staande) publiek hangen en een beetje naar beneden zijn gericht. Dit heeft als voordeel dat je de hoge tonen altijd goed hoort omdat er niemand tussen jou en de speakers kan gaan staan.

      Glas reflecteert hoge en midden frequenties en laat lage frequenties door. Als je veel glazen deuren, ramen en wanden hebt zal dat een heel ‘kletterend’geluid opleveren, Helemaal als deze glazen oppervlaktes evenwijdig lopen aan elkaar.

  9. anton van wamelen schreef:

    Hey, ik deel mijn ministudioke met mijn vrouw’s kantoorke, dus de rst valt te raden. Het huis is als een bunker gebouwd, maar beneden valt er niets te horen. Je moet je studioboxen wel op standaard zetten met pvcschuim isolatie. Versterkers en dergelijke niet te gebruiken, in zo’n ruimte. Isoleren moet je doen als je voldoende ruimte hebt en anderen er last van hebben.
    succes
    acmij

  10. bert stoltenborg schreef:

    Geluidsisolerende gordijnen bestaan niet, helaas. En als je niet alles evenredig isoleert maar bijvoorbeeld die knieschot (mooi woord) kasten als zwak punt handhaaft kun je net zo goed helemaal niks doen. Gedeeltelijk isoleren kan niet.

  11. Sil schreef:

    Mooi artikel!

    Mijn situatie is als volgt:

    Ik heb mijn studio/repetitieruimte op de zolder van een vrijstaande schuur. De buren wonen ongeveer 40 meter van mij af. De dakplaten zijn geïsoleerd en redelijk dik maar laten toch echt veel geluid door. de rechte muren zijn gemetselde spouwmuren waarvan ik niet verwacht dat deze al te veel door laten. In het onderste deel van de schuine wand zitten knieschot kastjes.

    Graag wil ik de ruimte isoleren voor geluid naar de buitenwereld, hij hoeft niet compleet soundproof te wezen maar het moet wel een een behoorlijk stuk zachter worden.

    Aanvalsplan is als volgt:

    Ik overweeg om voor de schuine wanden aan de binnenkant vanaf de bovenkant van de knieschot kasten tot aan de nok een extra gipswand te plaatsen met daar achter minerale wol. maar omdat alle wanden schuin zijn kom ik er haast niet onder uit om het frame vast te schroeven aan de spanten van het dak (Niet ontkoppeld dus). Zijn hier andere oplossingen voor? Rubberen ringen tussen de spanten en schroeven bijvoorbeeld?

    Daarnaast overweeg ik om voor de knieschot kastjes een soort van geluidsisolerende gordijnen langs te maken zodat men nog steeds fatsoenlijk bij de kastjes kan. Is dit een goede optie of kan ik hier beter wat anders toepassen?

    Alvast bedankt!

    • Beste Sil,

      Met gipswanden en minerale wol zit je inderdaad in de goede richting. Ik ben bang dat we je met je bouwkundige kwestie niet echt verder kunnen helpen. De gordijnen zullen niet veel geluid tegenhouden, het helpt wel tegen galm.

  12. Ronald van Wingerde schreef:

    studiotips.com is geen actieve website meer.

  13. Ronald van Wingerde schreef:

    Ik heb een vrijstaande ruimte gebouwd mat een betonvloer welke is gescheiden met 2cm piepschuim aan de kanten en ligt op 15cm tempex ondervloer. De wanden zijn opgetrokken met cellenbeton van 7cm dik en het dak bestaat uit underlayment op een balklaag welke is uitgevuld met 7cm steenwol.
    Op de balken is van binnenuit 2x gipsplaat aangebracht 1e laag in de lengte en de tweede in de breedte er overheen. Naden zijn afgekit met mastiekkit en het dak is afgedicht met pur schuim.
    Volgens mij goed geluiddicht zo. Ik heb een stalen studiodeur gekocht en denk dat ik het daarmee goed heb gedaan.
    Mijn vraag, hoe maak ik het beste de luchtverversing en kan ik voor licht en geluidkabel op een goede manier door een van de wanden eenh gat maken zonder dat ik een geluidlek veroorzaak?

    • Beste Ronald,

      Voor ventilatie kun je een suskast bouwen. Dat is een soort labyrint gevoerd met absorberend materiaal. Doordat het geluid een sterk gekronkeld pad moet afleggen is het vele dB’s zwakker tegen de tijd dat het buiten je studiomuren is aangekomen.

      Geluidsdichte kabeldoorvoeren kun je kant en klaar kopen, bijvoorbeeld de Roxtec ComSeal. Wij verkopen die helaas niet. Je kunt ook een PVC buis aanleggen voor de kabels. Als de kabels erin zitten stop je de buis dicht met steenwol.

  14. Jeroen schreef:

    Mijn schuur is halfsteens en aan één zijde verbonden met de buren (aan een ruimte waar zijn niet veel zijn). Tevens zit er een klein raam (enkelglas) in een een dunne, oude houten deur met een enkelglas raampje.
    Ik wil daar een mancave maken waar ik ook zo nu en dan muziek maak (Vooral synthesizer en af en toe wat muzikanten op bezoek). Het hoeft dus niet volledig geluidsdicht te worden, maar meer dat ik op redelijk niveau kan musiceren en met vrienden daar kan zitten met een muziekje aan (geen heftige feestjes).

    Mijn idee was om met houten latten een frame tegen de buitenmuren te maken, daartussen bijv. glaswol te plaatsen en dit af te timmeren met gips of planken/schrootjes. Het raam zal op den duur dubbelglas worden en een nieuwe, beter isolerende deur met dubbelglas.

    Op deze manier heb ik geen box-in-box en twijfel ik n.a.v. dit artikel over of het voldoende geluidswerend wordt voor mijn gebruik, vooral naar de buurman. Enige tips/ideeën hierover?

    • Beste Jeroen,

      Als je latten tegen de muren aan maakt zijn ze niet ontkoppeld. Deze constructie zal dus niet erg efficient zijn. Het zal wel iets helpen maar ik denk dat het resultaat niet in verhouding staat tot de moeite die je ervoor moet doen. Naast ontkoppeling is het ook belangrijk dat je constructie luchtdicht is. Is je constructie dat niet dan is het net zo effectief als een bad dat bijna helemaal waterdicht is.

  15. Stefan schreef:

    Zeer interessant artikel met veel nuttige info! Zeker daar ik momenteel zelf op het punt sta om een drumbooth te bouwen.
    Deze zou komen in een (bijna) vrijstaande garage. Eén muur is gebouwd tegen een grote loods die gebouwd is met grote betonblokken dus daar verwacht ik niet meteen problemen.
    Ik zou dus een box willen bouwen midden in de garage, volledig vrijstaand van de rest vh gebouw. Maar nu mijn vraag.
    Ik weet niet meteen welke isolatie ik dien te gebruiken…Ik werk met een houtskelet waar dan minerale isolatie in geplaatst wordt. En ok, waarschijnlijk hoe dikker de isolatie hoe beter? Maar gezien de prijzen van isolatie niet meteen evenredig zijn met mijn budget wil ik toch vragen wat de minimum dikte zou moeten zijn enerzijds en ook of glaswol even goed kan dienen dan rockwool? Dit gezien glaswol toch wel goedkoper is.
    Ik zou het nefast vinden moest de constructie af zijn en dan blijken dat alle werk voor niks is geweest.. 🙂

    Hopelijk heeft iemand een antwoord voor mij.

    Thnx!

    • Steenwol/glaswol is vooral om holle ruimtes in de muren te dempen zodat ze niet gaan resoneren als een klankkast. Isolatie bereik je vooral met zwaar, massief materiaal. Gipsplaat wordt veel gebruikt. Twee lagen gipsplaat is geen overbodige luxe. Begin met verticale platen en lijm hier met Greenglue verticale platen tegenaan. Als je een doos-in-een-doos constructie maakt van deze dubbele gipswanden vul je de ruimte tussen de wanden losjes met steenwol of glaswol.

Laat een reactie achter