Met plectrum spelen: hier leer je hoe!

Veel beginners vragen zich af wanneer je als gitarist een plectrum gebruikt. En hóe moet je zo’n plectrum eigenlijk gebruiken? In dit blog ga ik je leren wat de voordelen zijn van de ‘guitar pick’, op wat voor manier je hem vasthoudt en hoe je de snaren aanslaat (‘flatpicking’). Plectrumtechniek is niet ingewikkeld, alleen een kwestie van oefenen!

Voordelen van spelen met plectrum

Waarom zou je een plectrum gebruiken? Ten eerste hoef je niet voor het één of voor het ander te kiezen. Op het ene moment zijn je blote vingers beter, op het andere moment een plectrum. Het belangrijkste is wat jij in een bepaalde situatie het beste vindt klinken en waar je je het meest bij op je gemak voelt. Kijk ook hoe je grote voorbeelden hun snaren aanslaan bij verschillende nummers. Een normaal plectrum heeft in ieder geval een scherpere, meer duidelijke aanslag dan je vingers. Zonder plectrum zal het geluid dan ook ‘ronder’ en warmer klinken. Verder is vlugger spelen in het begin makkelijker met een plectrum. Maar… als je met je vingers speelt, heb je wel vijf ‘plectrums’. Op den duur kun je daarmee minstens zo veel snelheid ontwikkelen. Stijlen als metal en rock zullen overigens vaak met plectrum gespeeld worden, terwijl je bij rustig akoestisch spel doorgaans de vingers gebruikt. Het bekende nummer ‘Blackbird’ is bijvoorbeeld niet te spelen met een plectrum. En dan zijn er nog klassiek en flamenco, die specifiek met de nagels worden gespeeld. Wil je hulp bij het kiezen van het juiste plectrum? Lees onze Keuzehulp.

Hoe moet je het plectrum vasthouden?

Veel gitaristen spelen met een plectrum tussen duim en wijsvinger. Er zijn twee veelgebruikte manieren om het plectrum vast te houden. Zie de afbeeldingen hieronder. Manier 1: leg het plectrum op het topje van je wijsvinger en klem het zachtjes met je duim vast. Manier 2: leg het op de zijkant van je wijsvinger en doe je duim erop. Wanneer je let op de plectrumtechniek van je favoriete gitaristen in de stijlen die je wilt spelen, kom je variaties op deze methodes tegen. Begin allereerst met de manier die voor jou het beste voelt en klinkt. De andere drie vingers kun je trouwens zachtjes naar binnen vouwen of recht naar beneden laten hangen. De wijze die jou het meeste comfort oplevert, is in het begin de meest verstandige keuze.

Manier 1:

Manier 2:

Andere vingers naar binnen:

Of laten hangen:

Hoe moet ik de snaren aanslaan met het plectrum?

De correcte plectrum-aanslag kan ik heel kort omschrijven: maak met je hand een slag naar beneden alsof je een brandende lucifer ‘uitslaat’ (zie ook de afbeeldingen hieronder). Houd de pols dus soepel! Op dezelfde manier beweeg je je hand weer omhoog. Blijf deze twee bewegingen herhalen. Speel je akkoorden? Zorg er dan voor dat je steeds alle snaren aanslaat, tenzij het akkoord-diagram aangeeft dat je bijvoorbeeld de laagste snaar of laagste twee snaren niet mag raken (meestal aangegeven door middel van ‘x’-tekens). Als je losse tonen wilt spelen, voor een solo-/melodiepartij, maak je de bewegingen simpelweg veel kleiner, zodat je steeds maar één snaar raakt. Druk je hand niet verkrampt tegen de gitaar, maar laat hem een beetje boven de snaren zweven. Het kan even duren voordat je alleen de juiste snaren aanslaat, maar elke dag hierop oefenen zorgt dat je het onder de knie krijgt.

Downstrokes en upstrokes

Nu komen we bij het onderdeel van de plectrum- / slagtechniek waar ik een heel apart blog aan zou kunnen wijden. Maar laat ik het eenvoudig houden voor nu. Veel liedjes kun je meetellen in vieren: 1, 2, 3, 4. Het is een goede gewoonte om een ‘downstroke‘ te doen – dus het plectrum naar beneden te bewegen – als een toon óp de tel zit. De slagen daartussen speel je met ‘upstrokes’, ofwel naar boven. Deze twee (heel grove!) vuistregels zorgen ervoor dat de melodieën en akkoorden vloeiend klinken en dat je hand de snelheid goed kan bijhouden.

Voorbeeld (d = down, u = up):

Al     tijd       is      Kort  |  
1        2        3        4    |   
d        d        d        d    |   

jak      je      ziek           |
1        2        3        4    |
d        d        d             |

Mid den  in  de  week    maar   | 
1        2        3        4    |   
d   u    d   u    d        d    |   

's-zon  dags     niet           |
1        2        3        4    |
d        d        d             |

Niet te hard knijpen

Wanneer je je plectrum te krachtig vastpakt, is er kans dat je door te veel spanning last van verkramping krijgt of zelfs blessures. Maar bij te weinig kracht zul je het plectrum waarschijnlijk vaker op de grond laten vallen. Uitvinden hoeveel kracht precies genoeg is voor jou, kan wat tijd in beslag nemen. En o ja, niet ieder gevallen plectrum ga je terugvinden. Dit is een bekend, maar mysterieus fenomeen. Er schijnt volgens sommige gitaristen zelfs een zwart gat te zijn waar al deze plectrums in verdwijnen.

Wat is jouw favoriete muziekstijl en wat voor plectrumtechniek gebruik je daarbij? Laat je reactie hieronder achter!

Zie ook

» Plectrums
» Plectrumhouders
» Alle Gitaren & accessoires
» Alle Basgitaren & accessoires
» Andere snaarinstrumenten

» Wat is het beste plectrum voor mij?
» 7 effectieve tips om sneller gitaar te spelen
» Het ideale plectrum? Dat vind je door te experimenteren
» Gitaar vasthouden – Houding voor staand en zittend spelen
» Elektrische gitaar: geschiedenis, klank en speeltechniek
» Hoe moet ik mijn gitaar stemmen?
» Hoe word ik gitarist?
» Gitaartabs leren lezen
» Akkoorden: theorie en akkoordsymbolen
» Noten leren lezen: C-majeur toonladder
» Noten leren lezen: ritme, tempo en maatsoort

Danny | Bax Music

Danny is in 2014 begonnen bij Bax Music als copywriter. Zijn specialisaties zijn gitaren en andere snaarinstrumenten. Sinds 1993 heeft hij veel ervaring opgedaan als gitarist, zanger, songwriter en bassist in diverse bands en projecten.

Gitaar spelen zonder plectrum: fingerpicking Ukelele leren spelen in 3 stappen Gitaar vasthouden – Houding voor staand en zittend spelen Ukelele-ritmes spelen – Je leert het hier! 7 effectieve tips om sneller gitaar te spelen 6 bekende popsongs voor de beginnende gitarist