Stems – Wat zijn het en hoe gebruik je ze?

Stems – dit muziekformaat van Native Instruments wordt wel eens ‘de toekomst van het DJ’en’ genoemd. Zeker bij de introductie, alweer drie jaar geleden. Toch krijgt onze DJ- en studio-expert Marc van den Hurk het idee dat het concept niet helemaal lijkt door te breken. Jammer, vindt hij, want het heeft zoveel mogelijkheden! Alleen is dat wel zo? En zit er wel toekomst in? Marc neemt je mee in de wereld van Stems!

Wat zijn Stems?

Een Stem file geeft een DJ of live-artiest de mogelijkheid om verschillende elementen van een liedje af te spelen. Een Stem-bestand bestaat bijvoorbeeld uit zang, drums, baslijn en lead. Native Instruments heeft deze techniek ontwikkeld, maar in de basis is het niets nieuws natuurlijk. De Beatles namen hun eerste plaat ook al op vier sporen op, weliswaar op een bandrecorder, maar ook dit waren vier losse sporen met gitaar, drum, bas en vocalen. Alleen is DJ’en met twee bandrecorders wat lastig, dus heeft Native Instruments daar zijn soft- en hardware op aangepast. Stems is een open techniek, en dus voor iedere ontwikkelaar van DJ- en muziekproductie-soft-/hardware beschikbaar.

Stem-bestanden

Een Stem-bestand is een gewoon MP4-bestand dat gebruikmaakt van dezelfde codec. Dus als je deze file vanuit iTunes afspeelt, is het een normale stereo file. Je herkent de file aan .stem.mp4 op het einde van de bestandsnaam. Ook een Pioneer CDJ-2000 leest MP4, dus ook daar kun je deze files moeiteloos mee afspelen. Laad je de file echter in een Stem Deck van Traktor, dan heb je ineens vier sporen tot je beschikking. Let wel, het gaat hier om speciaal geprepareerde MP4’s. Van ‘normale’ MP4’s of welk ander audiobestand dan ook, kun je niet zomaar vier sporen maken!

Hoe creëer ik zelf Stems?

Voor producers heeft Native Instruments een Stem Creator Tool onwikkeld. Je kiest in een DAW, bijvoorbeeld Cubase, Ableton of Bitwig, de tracks die je wilt samenvoegen en je bouncet deze. Let op: uiteindelijk kun je maximaal vier sporen overhouden. Dus voeg bijvoorbeeld acht drumsporen samen om één Stem-spoor voor de drums te maken. Op dezelfde manier worden bijvoorbeeld vier sporen met lead sounds ook samen één spoor, enzovoort. De vier sporen die je overhoudt, laad je in de Stem Creator Tool en deze maakt er op zijn beurt een compleet Stem-bestand van. Je kunt de individuele Stem-sporen bovendien een naam geven, die dan in de Traktor-software terugkomen.

Is het mogelijk om van een stereo track een Stem file te maken?

Nee, nou ja, niet helemaal. Je kunt niet zomaar alle instrumenten individueel uit een track halen. Dit is technisch (nog) onmogelijk. Ik zal je de technische details hoe en waarom besparen. Maar… ik zei niet helemaal: van Audionamix is er het softwarepakket XTRAX Stems. Hiermee kun je vocalen en drums scheiden van de rest.

Hoe kun je DJ’en met Stems?

Het mooie van Traktor is dat de software al je muziek analyseert op BPM maar ook op toonsoort. Hetzelfde doet hij bij Stem files. Zo kun je in de Stem decks een baslijn van liedje A, de vocalen van liedje B, de lead van liedje C en de drums van liedje D laden, alles in dezelfde toonsoort! En je kunt ter plaatse een remix maken van vier songs en dan heb je nog drie Stem decks over, of twee remix decks voor loops… et cetera et cetera. Word je al net zo enthousiast als ik?

Stems: de toekomst?

En toch, toch komt Stems niet van de grond lijkt het. Op Beatport en andere portals waar je aan muziek kunt komen zijn Stems files te koop. Ook worden er gratis Stem files aangeboden en zijn er producenten van sample-bibliotheken zoals Loopmasters die Stem files aanbieden. Bovendien biedt Native Instruments, zoals ik al zei, deze techniek als open source aan. Gratis, voor iedereen. Het is dus opvallend dat grote softwareproducten zoals Serato, Rekordbox DJ, maar ook DAW-software als Cubase, Ableton en Pro Tools het niet omarmen, niet integreren. Natuurlijk kun je je tracks wel bouncen in vier sporen en dan de Stem Creator Tool gebruiken. Maar handiger zou zijn om direct vanuit de DAW een stem.mp4 file te maken. Om dit meer mainstream te maken in de DJ-wereld, heb je fabrikanten nodig, een Pioneer of inMusic (Numark, Denon, Rane), die hun producten klaarstomen voor dit formaat. En dat kan best. Het display van bijvoorbeeld de SC5000 van Denon is groot genoeg. Deze speler lijkt al alles te kunnen wat Serato kan, dus waarom ook geen Stems? En als je kijkt naar muziekproductiesoftware: ook Ableton Link kom je nu tegen in Serato, Traktor en MASCHINE, dus waarom geen Stems?

Reactie van Pioneer

Door mijn nieuwsgierigheid naar hoe andere merken tegenover Stems staan, heb ik een aantal fabrikanten, zoals Serato, Denon, Rane, Stanton, Pioneer,  Reloop, om een reactie gevraagd. Van Keleigh Batchelor van Pioneer kreeg ik antwoord: “We’re always listening to feedback from DJs and consumers and at present we haven’t had a huge demand for Stem integration into our hardware or software. It’s definitely something to consider for the future, but for the immediate there are no plans to integrate. Stems is a great concept and to have access to open file formats in the booth and studio allows artists to elevate and expand their creativity. We always stay close to these technologies and we’re constantly evaluating if our customer demands this tech.”

Kortom

Dus wil je gaan draaien met Stems, dan ben je op dit moment aangewezen op Traktor Pro en Mixed in Key Flow 8 Deck. Gebruik je een iPad, dan ondersteunt de app DJ Player Pro ook Stems. Wat betreft DJ-controllers, kun je iedere controller gebruiken die Traktor ondersteunt. Vanzelfsprekend zijn de controllers van Native Instruments uitgerust met knoppen en/of faders om je Stems aan te sturen. Bij andere merken zul je dit zelf moeten mappen. Dus ik denk dat het bij ons ligt, de DJ’s en producers. Ga met Stems aan de slag, produceer, draai en laat de wereld zien waarom jij wél Stems gebruikt. Laat de wereld horen dat jij innovatiever draait dan je concullega-DJ. Tot Stems!

Ben jij al aan het werk gegaan met Stems? En hoe bevalt het? Laat je reactie achter!

Zie ook

» Alle DJ-controllers
» Alle Native Instruments-producten
» Stem Creator Tool
» Van DJ naar producer: wat is het verschil?
» DJ’en met Spotify – Hoe, en mag het wel?

Traktor DJ Software: wat is het en wat kun je ermee? Komplete Kontrol s25: review Bax-shop.nl op bezoek bij Radio 538 Gezocht: DJ-set voor mijn kind! Beatmatchen: zo krijg je de basics onder de knie Help! Mijn MIDI keyboard maakt geen geluid!