Wat is een impulse response en waarvoor gebruik je deze?
Gepubliceerd op donderdag 16 augustus 2018
De impulse response (IR) is een relatief nieuwe technologie waarmee een bepaalde omgeving, een hal, kamer, studioruimte, de klankkast van een akoestische gitaar etcetera, gesimuleerd wordt. In eerste instantie werden impulse responses gebruikt voor reverb-effecten, zoals plug-ins in een digital audio workstation (DAW). Tegenwoordig worden ze echter ook ingezet voor andere toepassingen. In dit blog lees je hoe de impulse response heel praktisch kan zijn in de studio of op podia voor zowel geluidstechnici als muzikanten, met speciale aandacht voor de gitarist!
Hoe werkt een impulse response?
De impulse response (vanaf nu ‘IR’ genoemd in dit blog) wordt gebruikt voor signaalbewerking van een ‘dynamisch systeem’. Een dynamisch systeem is een wetenschappelijke term voor een situatie of omgeving waarvan de IR wordt gemaakt. De IR bestaat uit een kort input-signaal, de impuls genoemd, en werkt vervolgens als output-signaal. In het geval van bijvoorbeeld een reverb is dit de uitkomst, ofwel de galm die zich in de ruimte bevond terwijl de IR gecreëerd werd. De output is dus het reverb-effect in je DAW.
Toepassingen van impulse responses
In eerste instantie werd de IR toegepast in bijvoorbeeld de populaire convolution reverb, genaamd Altiverb. Deze reverb plug-in staat bekend om zijn natuurgetrouwe simulaties van allerlei ruimtes, zoals concertzalen, studio’s en kathedralen. Deze omgevingseffecten kun je vervolgens gebruiken op elk gewenst instrument in je DAW-software. Maar IR’s worden niet enkel toegepast voor reverbs. Je kunt werkelijk alles samplen waar je geluid doorheen stuurt, zoals een luidsprekerkabinet voorzien van een microfoonopstelling.
Impulse responses als vervanging van speaker cabinets
Met name voor gitaristen en studio engineers zijn IR’s erg interessant en praktisch. Naast dat je werkt met een bepaalde EQ-curve op de output van bijvoorbeeld je gitaarversterker, pas je ook meteen de specifieke geluidskenmerken toe van de gebruikte microfoon, luidspreker, kabinet, kabels, de ruimte en zelfs de preamp die werd gebruikt voor de microfoons! Er zijn talloze IR’s beschikbaar op het internet met een rijke verscheidenheid aan microfoons, microfooncombinaties en luidspreker-kabinetparen. De mogelijkheden zijn nagenoeg eindeloos. Deze krachtige technologie bespaart je een hoop werk, aangezien je niet langer zelf het fysieke werk hoeft te doen wat hierbij komt kijken. En dan hebben we het nog niet eens over de faseproblemen die optreden wanneer je meerdere microfoons tegelijk plaatst! Bovendien kun je je favoriete combinaties van microfoons en kabinets opslaan als een preset in je DAW-software en deze direct weer laden als je ze nodig hebt.
Hoe werken impulse responses dan met gitaarversterkers?
Omdat elke buizenversterker normaal gesproken voorzien is van een speakerkast, dien je deze te vervangen door een zogenaamde load box (zie het blog daarover). De load box zorgt dat de energie van de versterker die wordt omgezet in geluid en normaliter naar de luidspreker wordt afgevoerd, nu wordt geladen naar een line level-signaal. Als je dit signaal vervolgens direct naar je interface stuurt, krijg je een heel vlak en statisch geluid. Dit is immers het signaal dat direct van de versterker zelf afkomstig is, zonder dat er een impedantiecurve aanwezig is – iets waar de speaker normaal voor zorgt. Dit is waar de IR van pas komt. De volgende stap is dan om een zogenaamde ‘impulse response loader’ toe te passen waarin je de IR laadt. Dit varieert van (gratis) software-IR loaders tot hardware-varianten, zoals de Mooer Radar. Nu ben je klaar om de IR te laden in de gewenste IR loader. Een ander groot voordeel van IR’s is overigens dat je ze kunt inzetten voor het zogenaamde ‘silent recording’-proces. Je kunt immers je versterker in de sweet spot zetten door het volume ervan flink open te zetten, zonder dat iemand er iets van merkt. Op deze wijze kun je het maximale uit je buizenversterker halen.
Werken impulse responses ook in live-situaties?
Absoluut. Sterker nog, dit wordt aanbevolen. Je gaat dan direct van de versterker-output naar een load box en vervolgens naar het zaalsysteem. Je bespaart de sound engineer ook een hoop frustraties, want hij hoeft niet langer tijd te besteden aan de perfecte plaatsing van microfoons, feedback-bestrijding en andere tijdrovende beslommeringen. Tevens biedt het voor jou als artiest uitkomst: je hebt altijd je eigen geluid bij je – iedere keer weer, ongeacht de setting.
Op wat voor manier gebruik jij impulse responses? Laat een reactie achter!
Zie ook
» Wat is re-amping en hoe werkt het?
» Wat is een loadbox en hoe gebruik je deze?
» Modelling met audio-plugins: net zo goed als hardware?
Ben is sinds medio 2015 werkzaam bij Bax Music als copywriter. Zijn specialisme is snaarinstrumenten. Ben speelt al 33 jaar gitaar en heeft zijn eigen homestudio. Ook kun je hem regelmatig achter een piano of drumstel vinden, of met een bas in zijn handen. Zijn jarenlange ervaring verwerkt hij maar al te graag in zijn productteksten en nieuwsitems. Naast het schrijven van zijn eigen muziek luistert hij ook graag naar muziek van anderen, met name progressive rock en fusion.
Dan zijn we het met elkaar eens. Een dynamische frequentiekarakteristiek.
In mijn eerdere reacties noemde ik hetzelfde als jij.
Het valt nog niet mee om een review op YT te vinden die de werking van een goeie IR loader demonstreert. De meeste explicateurs hebben het zo enorm getroffen met zichzelf en hun gitaarspel, dat ze vergeten waar het om gaat.
Ik zou wel eens met één korte lick, die telkens exact herhaald wordt, willen horen wat het verschil is tussen een goede equalizer en een IR loader, èn wat het verschil is tussen een goede IR loader en een goedkope die IR files afknipt/verkleint.
Hoi Benjamin
ik heb me inmiddels verder verdiept in IR. Ik ben het niet eens met je uitleg dat het een statische representatie van cab, speaker, mic en ruimte is. de gemeten respons is een soort korte nagalm waarvan de frequentie karakteristiek in de tijd verandert. Bij een grote 4×12 cab bijv zal het laag relatief lang “na denderen”.
Een equalizer is statisch, de IR is dynamisch. Hoe langer de IR files zijn, hoe realistischer het resultaat. Vooral voor lage tonen heb je relatief lange IR’s nodig. De goedkopere IR loaders kunnen lange IR’s niet aan, en korten ze in, bijvoorbeeld van 100ms naar 24ms. Bij goedkope loaders wordt het resultaat dus relatief statisch, en heb je er niet zo heel veel aan als je zoals ik al een goede equalizer gebruikt.
Een IR vangt inderdaad een combinatie van frequentierespons en tijdsduur. In die zin is het dus inderdaad meer dan een eq. De frequentierespons en tijdsduur van een reguliere IR zijn echter statisch; ze veranderen niet naar mate je harder of zachter speelt en ook niet als je in een hoger of lager register speelt. Non-lineaire eigenschappen zoals compressie, distortion of een impedantiecurve kunnen niet worden gevangen met een gewone IR.
Bedankt voor de info Benjamin
ik vermoed dat de Suhr en mijn zelf ontworpen speaker load veel op elkaar lijken. Dan is een cab IR wel interessant. iig voor de line out naar pa of daw. ik ga sowieso een flamma fs07 proberen, ook vanwege de latency. Die kan ik misschien als feedback killer gebruiken.
Dankjewel voor het antwoord.
Ik weet dat het gaat om een momentopname van een mic voor een speaker, in een bep omgeving. Maar dat is dus in feite de output, opgewekt door een bepaalde input. Ik neem aan dat input en output met elkaar vergeleken worden, en dat daarmee de IR file gemaakt wordt.
Mijn vraag: wat is bij een van cab-IR van een buizenversterker de input?
Is dat een speaker-uitgangssignaal?
Het is een statische representatie van de combinatie van de microfoon en het speaker-uitgangssignaal. De versterker wordt hierin niet meegenomen. Dat is waarom mensen vaak een impedantiecurve toevoegen om ietwat af te komen van het statische karakter van een ‘reguliere’ IR. Wanneer je bijvoorbeeld werkt met een reactive load box, zoals de Suhr Reactive Load, hef je dit op, doordat deze de impedantiecurve correct interpreteert. Dus, ook dat zou je kunnen proberen. Dan plaats je een reactive load tussen je versterker en een audio interface, vervolgens laad je een IR en dan gebruik je jouw eigen amp in combinatie met een IR naar keuze. Zoals altijd is het kiezen voor bepaalde compromissen, aangezien de perfecte oplossing niet bestaat. Maar sommige oplossingen brengen je dichter bij het einddoel dan andere.
Hallo
ik speel bluesharp. Ik gebruik een buizenversterker met speakersimulator, plus een klasse D power amp.
De uitgangstrafo en de speakerspoel van alle buizen versterkers maken scherpe pieken in het distortion signaal. De speaker kan die niet weergeven en drukt ze als een soort compressor/limiter weg. De manier waarop dat gebeurt is het karakter van een bep speaker.
IR gebruik ik nog niet.
Vraag me af wat er gebruikt wordt om speaker IR te maken, is dat het signaal met de pieken, of worden de pieken er al in de load box afgehaald?
Denk je dat IR interessant is voor blues harp, of is het meer van toepassing op inpuls-rijke instrumenten zoals gitaar?
Een impulse response is slechts een ‘capture’; feitelijk een soort foto van een moment. Het is letterlijk hetzelfde signaal als van een (of meerdere) microfoon(s) die voor een uitversterkte luidspreker staat/staan.
Je zou een willekeurige impulse response van jouw favoriete luidspreker kunnen proberen om het probleem weg te nemen. In jouw geval denk ik dat je heel veel zou kunnen hebben aan een IR. Je kunt ze ook zelf maken, maar mogelijk is dat in combinatie met de door jouw gebruikte apparatuur niet aan te bevelen, omdat je dan vermoedelijk hetzelfde resultaat zult krijgen.