Krakende deuren, een piepende magnetron, een zoemende wasmachine of je irritante buurman met zijn obsessieve verbouwdrang… Neem je wel eens de tijd om écht goed te luisteren naar de muzikale, interessante en sfeervolle geluiden in je omgeving? Eigenlijk moet je als muziekproducer een portable recorder bij de hand hebben om die klanken snel vast te leggen. Gastblogger Melvin Rijlaarsdam vertelt hoe je zulke geluiden opneemt met zo’n field recorder en hoe je ze gebruikt in je muziekproducties!

Hoe je met een field recorder jouw muziek karakter geeft

Wat is een field recorder?

Een field recorder is een mobiel opnameapparaat, ook wel portable recorder of handheld recorder genoemd, met ingebouwde microfoons. Het is gemaakt om omgevingsgeluid in stereo op te nemen en terug te luisteren. Field recorders werken op batterijen of een accu en maken opnames op een SD-kaart. Je kunt eenvoudig een koptelefoon op de recorder aansluiten om zo de geluiden om je heen ‘uitvergroot’ te beluisteren.

Waarom een field recorder en geen smartphone

Nu denk je misschien: maar dat bestaat toch al lang? Dat heet een smartphone? Natuurlijk kun je met een smartphone ook opnames maken, soms zelfs in stereo. Maar een telefoon geeft je niet de opnamekwaliteit en de flexibiliteit van een professionele field recorder. Met een field recorder kun je ten eerste nauwkeurig je opnameniveau instellen, wat belangrijk is als je een geluid van dichtbij wilt opnemen. Je wilt namelijk dat een opname zo goed mogelijk klinkt met zo min mogelijk ruis. Ten tweede nemen veel telefoons mp3 op, waarbij al het geluid boven de 16kHz wordt weggesneden. Een field recorder kan 24 bit Wav of Aiff opnemen met samplerates tot wel 96kHz. Dit is ideaal om het geluid later in een DAW omlaag te pitchen. Hiermee kun je geluiden tevoorschijn toveren die we met onze eigen oren niet kunnen horen.

Hoe je met een field recorder jouw muziekproducties karakter geeft

Ambiance-geluiden geven je productie sfeer

Veel muziekproducers gebruiken steeds vaker omgevingsgeluid om nét wat meer karakter aan een track te geven. Ze doen dit heel zacht in de mix. Denk aan fluitende vogeltjes, het ruisen van de zee, het tikken van de regen op een zolderraam, of pratende mensen op een druk station. Dit zijn allemaal geluiden die je makkelijk met een field recorder kunt opnemen. Als je buiten opneemt, dan is het verstandig om een windkap (ook wel: windshield) te gebruiken. Wind kan een opname volledig verpesten, doordat het luchtdrukverschil de microfoon laat oversturen. Een windkap houdt windvlagen tegen zonder al te veel verlies van hoge frequenties.

‘Foley’-geluiden: unieke klanken in je muziek

Een leuke manier om unieke klanken toe te voegen aan je muziek door geluiden van objecten op te nemen, zoals huishoudelijke voorwerpen. Foley is eigenlijk een term die verwijst naar de geluidseffecten die achteraf aan een film worden toegevoegd. Zulke geluiden kun je natuurlijk ook toevoegen aan je muziek. Potten en pannen, flesjes water, lepels op kopjes, elektrisch gereedschap en alles wat je maar kunt vinden, kan ingezet worden als muziekinstrument. Zie het als het maken van je eigen sample pack. In je DAW kun je vervolgens geluiden timestretchen, pitch shiften of achterstevoren afspelen. Met effecten zoals galm, delay, compressie en distortion kun je de geluiden nog grootser laten klinken. Met wat creativiteit tover je eenvoudige geluiden om tot een compleet spektakel van geluid.

Hoe je met een field recorder jouw muziek karakter geeft
Foto: Wooden Earth Products

Betere opnames met de juiste gain

Als je aan de slag gaat met je handheld recorder, dan is het belangrijk om de gain goed in te stellen. Allereerst kun je in veel gevallen beter te zacht opnemen dan te hard. Een zachte opname kun je achteraf altijd harder maken, maar een opname die clipt, is niet meer te herstellen. Daarnaast is het verstandig om de voorversterker-gain niet voluit te zetten, omdat dit extra ruis met zich kan meebrengen. Verder kun je op veel field recorders de ‘pad’-functie aanzetten, wat handig is als je een luide bron opneemt, zoals een drumstel. Hiermee wordt het signaal van de microfoons gewoonlijk 20 dB zachter gezet. Vergeet de pad echter niet uit te schakelen, want té zachte opnames kunnen voor te veel ruis zorgen. En tot slot: zet een eventuele auto-gain uit, omdat de field recorder anders zelf bepaalt hoe hard hij het geluid opneemt. Dat is handig bij een interview dat verstaanbaar moet zijn, maar niet als je hoge kwaliteit geluidseffecten opneemt.

Functies: welke vermijden, welke gebruiken?

Sommige portable recorders hebben speciale functies, zoals een high-pass filter om lage frequenties weg te filteren, en een compressor of limiter. In de meeste gevallen kun je dit soort opties beter uit laten staan voor een beter opnameresultaat. Wel hebben sommige field recorders, zoals die van Zoom, een handige optie om een back-up-opname te maken. Hiermee worden twee opnames gemaakt, waarvan er één 12 dB zachter wordt opgenomen. Als je opname per ongeluk in het rood gaat, dan kun je dit met deze back-up corrigeren.

Hoe je met een field recorder jouw muziek karakter geeft

Je portable recorder uitbreiden

  • Zoals ik al zei, is een windkap een goede investering om windgeruis tegen te gaan.
  • Wat belangrijk is om je te realiseren, is dat een field recorder gevoelig is voor contactgeluid. Probeer tijdens een opname zo stil mogelijk te staan of bevestig de recorder op een microfoonstatief. In zo’n geval heb je een 1/4-schroefdraadadapter nodig die verloopt naar 3/8 of naar 5/8 (afhankelijk van je microfoonstatief). Ook kun je een handgreep aanschaffen om bewegingsgeluid te beperken.
  • Koop een SD-kaart die geschikt is voor de field recorder en kies voor voldoende opslagruimte. De meeste field recorders kunnen opnames vanaf de SD-kaart achteraf overdragen naar je computer via een USB kabel, maar een SD-kaartlezer is een handig alternatief.
  • Field recorders zoals de Zoom H5 en H6 staan bekend vanwege het modulaire opnamesysteem. Zo kun je de standaard meegeleverde XY-microfoons vervangen door een Mid-Side of een Shotgun microfoon.
  • Let bij het aanschaffen van een field recorder ook op het aantal aansluitingen. Sommige field recorders bieden extra microfoon- of line-ingangen, wat ideaal is voor bijvoorbeeld repetitieopnames, live-opnames, interviews of podcasts waarbij je meer controle wilt hebben over de microfoonplaatsing.

Probeer eens stil te staan bij de geluiden om je heen. Wat is het eerste geluid dat je zou opnemen met een field recorder?

Zie ook

» Field recorders
» Recorder-windkappen
» Microfoonstatieven
» Schroefdraadadapters
» Recorder-bevestigingen
» SD-kaarten
» SD-kaartlezers
» Microfoons
» Alle portable recording-producten

» Muziek op een album als een geheel laten klinken – 5 technieken
» Elektronisch muziek produceren: in the box of lekker DAWless?
» Muziek produceren: hoe zorg je voor nieuwe inspiratie?
» 10 tips om sneller te produceren
» De meest gemaakte fouten tijdens het mixen
» Leren luisteren naar tracks: bpm, key, akkoorden & structuur
» Zo maak je als muziekproducer de perfecte demo voor een label
» Muziek produceren op de iPad – Kan dat wel?
» Waarom je muziektheorie moet kennen als (beat) producer
» Meer aandacht voor je muziek? ‘Positionering’ is het antwoord
» Hoe maak je een beat?
» 7 tips om als muzikant of producer je eigen geluid te vinden
» Must-have plug-ins voor je productie

Gastblogger Melvin Rijlaarsdam
Melvin Rijlaarsdam is een muziekproducer in hart en nieren. Hij produceert en mixt voor singer-songwriters en bands over de hele wereld. Begonnen als drummer en gitarist, maar in de loop der jaren omgedoopt tot ware synth-nerd, wat goed aansluit bij zijn artiestenprofiel als techno-producer onder de naam Tripodal. Daarnaast schrijft hij regelmatig blogartikelen en geeft hij privélessen muziekproductie voor leermuziekproductie.nl.
Geen reacties

Nog geen reacties...

Laat een reactie achter