Dialoog opnemen bij je video’s? Gebruik de juiste microfoon
Gepubliceerd op maandag 7 november 2022
Beginnersfout no. 1 bij het maken van video’s: geen aandacht schenken aan het geluid. Je kunt een dure camera hebben met nog duurdere lenzen, profi verlichting en een prachtige achtergrond. Hol, galmend en ongedefinieerd geluid verraadt alsnog dat je het in je slaapkamer hebt opgenomen. In dit blog lees je hoe je professioneel klinkende dialogen opneemt. Essentieel voor aspirant filmmakers.
Mijn camera heeft al een microfoon
Dat is mooi, maar ben je blij met het geluid? Een camera is ontworpen voor het vastleggen van beeld dus van de interne microfoon mag je niet al te veel verwachten. Een aparte cameramicrofoon die je op de ‘shoe’ van je camera bevestigt is een flinke verbetering op het gebied van frequentierespons en ruis. Het grootste probleem blijft echter bestaan: de afstand tot de geluidsbron is namelijk veel te groot om een schone en heldere opname te maken, hoe goed de microfoon ook is. Hoe groter de afstand, hoe meer gain (versterking) je nodig hebt en daarmee versterk je dus ook de achtergrondgeluiden en de eigen ruis van de microfoon. Het geheim voor professioneel geluid bij je video’s luidt dus: zet de microfoon zo dicht mogelijk bij de acteur/presentator.
Fotogenieke microfoons
Bij reportages en vlogs is het niet altijd erg dat de microfoon in beeld komt. In dit geval heb je dus legio mogelijkheden. Voor interviews op straat kun je een reporter-microfoon gebruiken. Meestal zijn dit dynamische microfoons met een omnidirectionele richtingskarakteristiek. Hierdoor heb je relatief weinig last van handling noise en wind. Als je binnen achter een tafel zit kun je een broadcasting-microfoon of zelfs een grootmembraan-condensatormicrofoon gebruiken.
Wel horen maar niet zien
Je kent misschien wel het Starbucks-bekertje dat te zien was in een aflevering van Game of Thrones. Dit soort missers sleuren de kijker uit het verhaal, terug naar de realiteit. Doe er dus alles aan om dit te vermijden, hoe hilarisch die beker ook was. Bij fictie moeten microfoons dus altijd buiten beeld blijven. Dat is alleen een beetje in strijd met mijn betoog eerder in dit artikel. Hoe krijg je de microfoon in de buurt van de acteurs als deze niet in beeld mag komen? Meestal wordt hiervoor een microfoon aan een hengel gehangen, een boompole dus. De microfoon wordt door de geluidstechnicus schuin boven de acteurs gehouden, net buiten beeld. Als de acteur veel beweegt kan de geluidstechnicus de microfoon meebewegen.
De microfoons
Gebruik in de open lucht een shotgun-microfoon. Deze zorgen ervoor dat geluiden van opzij niet alleen veel zachter worden opgenomen maar ook veel doffer. Dit houdt de focus op wat er zich voor de microfoon afspeelt. Voor kleine ruimtes zijn shotgun-microfoons minder geschikt. In dit geval worden namelijk niet alleen de achtergrondgeluiden heel dof gemaakt maar ook de reflecties van de stemmen. Hierdoor gaan de stemmen onnatuurlijk klinken. Je kunt in dit geval beter gebruikmaken van een gewone kleinmembraan-condensatormicrofoon met een supercardioïde of hypercardioïde richtingskarakteristiek.
Verstoppertje
In een zogeheten wide shot is er in het frame heel veel ruimte om de acteur heen. Je kunt dus niet dichtbij komen met een hengel zonder dat de microfoon in beeld komt. Als de acteur op dezelfde plek blijft staan kun je proberen om de microfoon te verstoppen in de buurt van de acteur. Pro tip: plak oogjes en oortjes op de kunstbonten windkap van je microfoon, dan denkt iedereen dat het een huisdier is.
Draadloos
Als de acteur veel rondloopt ontkom je niet aan een dasspeldmicrofoon, ook wel een lavalier genoemd. Dit is een heel klein microfoontje dat je makkelijk kunt verbergen in de kleding of in het haar van de acteur. Een kabel kan de bewegingsvrijheid van de acteur en de cameratechnicus behoorlijk beperken. Daarom wordt er vaak gebruikgemaakt van draadloze dasspeldmicrofoons. Kies in dit geval een draadloos camerasysteem. Het verschil met een normaal draadloos systeem is dat een camerasysteem ook een mobiele ontvanger heeft, met een accu. Dasspeldmicrofoons kun je krijgen in grofweg twee richtingskarakteristieken: cardioïde en omnidirectioneel. Bij film- en tv-opnames wordt vrijwel altijd de voorkeur gegeven aan de omnidirectionele richtingskarakteristiek. Dit klinkt natuurlijker en je hebt veel minder last van geritsel en wind.
ADR
Soms is het onmogelijk om ‘on set’ bruikbare audio-opnames te maken door bijvoorbeeld een lawaaiige achtergrond en/of belabberde akoestiek. Neem het geluid dan toch op, zelfs als je alleen de interne microfoon van je camera tot je beschikking hebt. Je kunt deze opnames namelijk gebruiken om achteraf opgenomen dialogen en geluiden te synchroniseren met het beeld. Het vervangen of ‘dubben’ van ‘on set’ dialoog-opnames heet trouwens Automatic Dialogue Replacement, ADR in het kort. Maak deze opnames in een zo ‘droog’ mogelijke ruimte, oftewel met zo min mogelijk galm. Met een reverb-effect uit je montagesoftware of DAW kun je de akoestiek van de ruimte waarin het gefilmd is nabootsen. Een valkuil bij ADR is dat de stemmen veel dichterbij klinken dan je bij het beeld zou verwachten. Door er met een equalizer wat laag en hoog uit te filteren klinkt het een stuk realistischer.
Losse recorder of direct naar de camera
Door audio direct op te nemen met je camera bespaar je jezelf en je team enorm veel werk. Beeld en geluid zitten namelijk netjes samen in één bestand. Je vraagt je misschien af waarom professionele filmploegen het zichzelf aandoen om de audio op een aparte recorder op te nemen. Het korte antwoord: betere geluidskwaliteit. De preamps en converters van een professionele audiorecorder zijn van veel hogere kwaliteit dan die je in een camera aantreft. Bovendien kun je met een recorder op een veel hogere resolutie opnemen. Met een hoge sample rate kun je achteraf opnames omlaag pitchen met behoud van je hoge frequenties. Een hoge bit-diepte zorgt voor meer dynamisch bereik. Met een 32 bit floating point bit-diepte is het zelfs onmogelijk om je opname te oversturen. Deze manier van werken vereist alleen wel wat meer discipline. Je moet namelijk bijhouden welke opnames bij welke take horen en je moet achteraf het beeld en het geluid synchroniseren.
Zie ook
» Cameramicrofoons
» Reporter-microfoons
» Broadcasting-microfoons
» Grootmembraan-condensatormicrofoons
» Boompoles
» Shotgun-microfoons
» Kleinmembraan-condensatormicrofoons
» Dasspeldmicrofoons
» Draadloze dasspeldmicrofoons
» Draadloze camerasystemen
» Recorders
» Alle Microfoons
» Alle Studio & Recording-producten
» Hoe hard moet ik geluid opnemen?
» Twee USB-microfoons op één computer aansluiten – Kan dat?
» Overspraak in geluidsopnames? Zo voorkom je ‘mic bleed’
» Fantoomvoeding nodig? Hier moet je op letten
» Het verschil tussen dynamische en condensator-microfoons
» Fase-problemen in de studio: zo kun je ze oplossen of voorkomen
» Wat is richtingskarakteristiek?
» Microfoon-opstellingen bij stereo-opnames
Stefan werkt sinds 2015 bij Bax Music. In zijn vrije tijd is hij regelmatig in de weer met allerlei studio-apparatuur zoals microfoons, compressors en equalizers. En als hij aan het werk is trouwens ook. Verder is hij ook vaak op het podium te vinden, maar dan als drummer.
Nog geen reacties...