6 manieren om als voice-over expressiever te zijn

Voice-overs kun je niet zien. Via hun geluid brengen ze de boodschap over. Toch laten sommige voice-overs je niet alleen iets horen, maar ook zien, voelen, ruiken of proeven. Hoe doen ze dat? Inlevingsvermogen en acteertalent zijn natuurlijk onontbeerlijk. Maar net zo belangrijk is het om te weten wat je doet, zodat je het bewust kunt inzetten. Gastblogger Myra Grünning vertelt je er meer over. Zij is logopedist, stemcoach en voice-over.

#1. Intonatie

Intonatie zorgt voor enthousiasme en levendigheid. Weinig intonatie komt vaak ongeïnteresseerd over. Maar het kan ook juist serieus of deskundig lijken. Teveel intonatie kan kinderlijk overkomen of overdreven. Intonatie kun je stimuleren door letterlijk meer te bewegen: beweeg je handen bij het spreken of gebruik mimiek; dan gaat je stem vanzelf meer op en neer. Pas op voor steeds hetzelfde intonatiepatroon: dat klinkt saai, of opgelezen. Daarnaast kan een onjuiste intonatie een verkeerde boodschap overbrengen; een twééde kamerverkiezing is heel wat anders dan een tweede-kámerverkiezing. Wees je bewust van wát je zegt. Dan blijft je intonatie natuurlijk en spontaan klinken.

#2. Volume

Iets luid zeggen, komt zelfverzekerd en krachtig over. Zacht praten zorgt voor intimiteit en komt vriendelijk of mysterieus over. Als je als voice-over ‘in je microfoon kruipt’ en zacht en met een beetje lucht in je stem spreekt, trek je je publiek naar je toe. Met volumeverschillen binnen de zin breng je accenten aan in je stem. Door iets hard of juist zacht te zeggen, vestig je de aandacht erop. Volume en intonatie stimuleren elkaar. Zeg maar eens de zin: “Ga nu snél naar de winkel!’. Het woord ‘snél’ wordt harder én hoger dan ‘Ga nu’ uitgesproken. Zo wordt de luisteraar onbewust aangespoord om niet te wachten! Pas op voor ‘het nachtkaarseffect’: volume dat aan het eind van de zin instort, waardoor de stem gaat kraken of niet meer te verstaan is. Een actieve houding helpt bij volume maken: rechtop zitten dus!

#3. Tempo

Langzaam spreken komt betrouwbaar en deskundig over. Snel spreken zorgt voor een energieke en jeugdige uitstraling. Maar tempo beïnvloedt ook de verstaanbaarheid. Hoe sneller, hoe moeilijker articuleren wordt. Soms zó moeilijk dat lettergrepen in elkaar geschoven worden en wegvallen: ‘het Telescopie-effect’ noemen we dat. Denk aan: ‘footstel’ (foto-toestel) of ‘blon’ (ballon). Tempowisselingen bepalen het ritme van een taal. Van nature wisselt het tempo binnen de zinnen die we zeggen. Constant hetzelfde tempo klinkt als een robot. Langzamer spreken kun je oefenen door je bewust te worden van lettergrepen: klap in je handen bij elke lettergreep die je zegt.

#4. Pauzes

Pauzes kunnen voorkomen tussen twee zinnen, maar ook op een logische plek binnen de zin. Met pauzes geef je de luisteraar tijd om je boodschap te verwerken en kun je bepaalde woorden benadrukken. Door ergens even te… wachten in de zin, trek je de aandacht en geef je het woord daarna lading mee. Bepaal vooraf wat belangrijke woorden zijn in je tekst en experimenteer eens met een pauze ervoor. Maak het niet te gek, want anders krijg je zo’n sportverslaggevers-of weermannen-toontje: “Maar ook vanochtend.lage temperaturen.met op.grote. schaal.vorst aan de grond”.

#5. Klankkleur

Iedereen heeft zijn eigen, herkenbare klankkleur, maar je kunt je stem ook bewust vervormen. Heesheid bijvoorbeeld, kan intiem of mysterieus zijn: je trekt het publiek weer naar je toe. Je kunt woorden benadrukken door een beetje te knijpen of drukken met je stem. Als je in de zin: “het was héél mooi!” het woord ‘héél’ een beetje gedrukt zegt, versterk je het woord ‘mooi’. Het is eigenlijk alsof je ingehouden luidheid gebruikt. Daarnaast kan je ook een typetje spelen met een bepaalde klankkleur; denk aan een bekakte dame of agressieve jongere.

#6. Articulatie

Articulatie gaat over uitspraak. Een accent valt daar ook onder. Helaas worden er aan mensen die met een accent spreken vaak negatieve eigenschappen toegeschreven. Mensen met een accent zouden dommer, luier of asocialer zijn dan mensen zonder accent. Dat gegeven kun je natuurlijk gebruiken als voice-over, zeker als je een typetje speelt. Daarnaast kan spreken met een accent je juist geloofwaardiger maken; bij het inspreken voor de Brabantse lokale radio, kan het handig zijn als je tenminste met een zachte /g/ spreekt.

Kortom, vele mogelijkheden om je boodschap kleur en leven te geven. Jezelf inleven en je de luisteraar duidelijk inbeelden zijn de basis. Daarna kan je gaan fine-tunen met je stem met bovengenoemde aspecten.

Bij welk aspect kan jij nog hulp gebruiken? Laat het me weten. Je bent van harte welkom om langs te komen.

Zie ook

» Studiomicrofoon
» Audio interfaces
» USB-microfoons
» Studio-hoofdtelefoons
» Popfilters
» Shockmounts
» Reflectiefilters
» Akoestische gordijnen
» Geluidswerende cabines
» Alle Studio-akoestiek-producten
» Alle Studio & Recording-producten

» Zelf een voice-over opnemen
» Stemproblemen bij voice-overs – 5 tips van een professional
» Hoe zorg je goed voor je stem?
» Stemproblemen bij zangers – Hoe deze ontstaan
» Luisterboeken inspreken: hoe doe je dat?
» Hoe hard moet ik geluid opnemen?
» Overspraak in geluidsopnames? Zo voorkom je ‘mic bleed’
» Zo kun je een microfoon aansluiten op de computer
» Fantoomvoeding nodig? Hier moet je op letten
» Hoe je een koor moet opnemen
» Wat is de beste DAW voor beginners?
» Geluid opnemen met een laag budget
» Distortion van geluid: goed of niet?
» Wat is een elektret-microfoon?
» Brom, en hoe ik het voorkom
» Ribbon-microfoons: de voor- en nadelen
» Opnames maken – Alles over recording
» Podcast maken: tips voor opname-apparatuur
» Gebalanceerde en ongebalanceerde aansluitingen uitgelegd
» Het verschil tussen dynamische en condensator-microfoons
» Wat is richtingskarakteristiek?
» Wat is direct monitoring?
» Zang opnemen en versterken voor beginners

Gastblogger Myra Grünning

Myra Grünning is logopedist en geeft stem- en spraakcoaching aan sprekers en zangers in haar eigen praktijk in Amsterdam. Ook geeft ze workshops aan groepen en heeft ze op verschillende Hogescholen lesgegeven. Ze begeleidt iedereen die vragen, wensen of klachten heeft op het gebied van spreken of zingen. In haar werk laat ze zich inspireren door de Lichtenberger Methode. Daarnaast is ze voice-over en stemacteur.

Foto: Bram Budel