7 muziek-spelletjes & tips voor jou en je kind
Gepubliceerd op dinsdag 31 maart 2020
Moet je thuiswerken, maar zijn je kinderen ook in huis? Dan ben je soms oppasser, opvoeder, kostwinner en leraar tegelijk: een behoorlijke opgave! Een heel goed middel om je kind op een leuke én leerzame manier bezig te laten zijn, is muziek. Maar vaak vinden ouders het lastig om geschikte muziek-spelletjes en andere muzikale activiteiten te bedenken voor hun kinderen thuis. Geen probleem, ik heb zeven tips voor je. Probeer maar uit!
- Muziek is leuk en nuttig
- #1. Vader Jacob zingen (of een andere canon)
- #2. Klap eens in je handjes (als je niet houdt van zingen)
- #3. Challenges
- #4. Zelf een muziekinstrument maken
- #5. Als je zelf een instrument speelt
- #6. Online muzieklessen
- #7. Tv-programma’s en muziek-documentaires
- Zie ook
Muziek is leuk en nuttig
De afgelopen jaren heeft het muzikale onderwijs grote klappen gehad en vielen er steeds meer muzieklessen uit. Gelukkig zien we nu alweer een poosje dat scholen de muzieklessen toch weer op gaan pakken, mede dankzij succesvolle projecten zoals Meer Muziek in De Klas. Ook de muziekscholen sturen steeds vaker docenten langs basisscholen voor het geven van instrumentale lessen. Maar wanneer je kinderen dit aanbod niet krijgen, is het zonde om hun muzikale ontwikkeling stop te zetten. Naast rekenen, schrijven en sporten is muziek (en andere vormen van kunst) namelijk ontzettend goed voor de ontwikkeling van de hersenen, zeker op jonge leeftijd. Bovendien is het ook nog eens hartstikke leuk om muziek te maken! In dit blog zal ik een aantal tips & tricks delen voor ouders, waarmee ze hun kinderen heerlijk kunnen bezig houden. Sommige kun je samen doen, anderen kunnen kinderen ook zelfstandig. Ik zal proberen voor iedere leeftijdsgroep wat ideeën te geven.
Heb je zelf nog ideeën waarmee je andere ouders kunt helpen? Laat ze achter in de comments onderaan dit blog!
#1. Vader Jacob zingen (of een andere canon)
Lang niet iedereen heeft ervaring met een muziekinstrument en de kans is ook zeker aanwezig dat je geen muziekinstrumenten in huis hebt. Dat geeft helemaal niets! Je kunt namelijk simpel beginnen door liedjes te zingen met je kinderen. Zing bijvoorbeeld samen eens ‘Vader Jacob’. Saai? Niet als het ‘in canon’ is! Eerst oefen je het liedje samen tegelijk, en daarna kun je proberen het in canon te zingen. Laat je kind beginnen en val zelf een regel later in. Je kunt het natuurlijk ook omdraaien als je zoon of dochter zich zeker genoeg voelt.
Kind (alleen): “Vader Jacob, Vader Jacob”
Kind: “Slaapt gij nog, slaapt gij nog”
Ouder: “Vader Jacob, Vader Jacob”
Kind: “Alle klokken luiden, alle klokken luiden”
Ouder: “Slaapt gij nog, slaapt gij nog”
Kind: “Bim bam bom, bim bam bom”
Ouder: “Alle klokken luiden, alle klokken luiden”
Ouder: “bim bam bom, bim bam bom”
(eventueel begint je kind hier de tweede ronde)
Tips:
• Je kan het zelfs ‘vierstemmig’ zingen. De volgende persoon begint dan steeds nóg een regel later.
• Leuke uitdaging voor kinderen is om ook de originele Franse tekst te leren (Frère Jacques).
https://www.youtube.com/watch?v=136q_6OfbFE
• Andere bekende (of gewoon leuke, makkelijke) canons: Grote klokken, Toemba toemba, Kom mee naar buiten allemaal, Row row row your boat, To stop the train, Kookaburra sits in the old gum tree.
#2. Klap eens in je handjes (als je niet houdt van zingen)
Houden jullie thuis niet zo van zingen? Dan kun je altijd klapoefeningen doen. Ideeën:
- Zet een playlist aan met eenvoudige kinderliedjes en ga meeklappen in de maat. Desnoods maak je er een spelletje van door in de kamer rond te marcheren.
- Wat je ook kunt doen: klap een ritme en laat je kind het ritme naklappen. Begin eenvoudig en maak het steeds wat langer of ingewikkelder.
- Je kunt bij de ritmes woorden verzinnen aan de hand van de lettergrepen. Maak er leuke woorden van die je kinderen makkelijk kunnen onthouden. Bijvoorbeeld de namen van papa, mama, broertjes, zusjes, neefjes, nichtjes enzovoorts. Of bijvoorbeeld namen van dieren:
– 1 kwartnoot: pauw (of koe, kip, etc)
– 2 achtste met 1 kwartnoot: o-li-fant
– 4 achtste noten: ste-kel-var-ken (of pan-nen-koe-ken)
– 1 achtste noot met 2 zestienden: struis-vo-gel
– 2 zestienden en 1 achtste: tij-ger-tje
Verzin samen op die manier een reeks woorden en schrijf ze op losse kaartjes. Hussel de kaartjes en leg ze in willekeurige volgorde neer. Klappen maar! Extra leuk is het als je je kind de dieren laat tekenen op de kaartjes, dan ben je zo weer een uurtje verder 😉 - In plaats van te klappen kun je eventueel ook gebruikmaken van kinder-percussie.
- Je hoeft er niet altijd een les van te maken! Sommige kinderen haken dan bij voorbaat af. Je kunt er bijvoorbeeld ook spontaan mee beginnen tijdens het koken.
#3. Challenges
Kinderen zijn dol op social media ‘challenges’. Dat is al jaren het geval. Momenteel zie je bijvoorbeeld veel challenges waarbij ouders een parcours met obstakels maken in huis en in de tuin waardoor kinderen in beweging blijven. Hartstikke leuk! Laat ze maar lekker klimmen over de stoelen, de bank, onder de tafel door enzovoorts. Maar – er zijn ook veel muzikale challenges te vinden – en je kunt ze natuurlijk ook zelf bedenken: eet een beschuitje en fluit daarna een liedje bijvoorbeeld. Of blaas zo lang mogelijk met een rietje in een glas water. Er zijn genoeg challenges te vinden of zelf te bedenken. Houd het wel simpel en veilig!
Paradiddle Egg Challenge
Een tijdje geleden is Dorothea Taylor, een drumster uit Amerika, met een drum challenge gekomen: ‘De Egg Paradiddle Challenge’. De bedoeling is dat je een zogenaamde paradiddle speelt op een rauw, ongekookt ei. Een paradiddle is een zeer bekende techniek-oefening voor drummers en slagwerkers en speel je op onderstaande manier. De letters staan voor de handen:
RLRR LRLL
Dus:
Rechts, links, recht, rechts, links, rechts, links, links.
Pak twee drumstokjes, of als je die niet hebt, ga even op zoek naar twee takjes van een boom, of twee brei-naalden en laat de kinderen vervolgens eerst een tijdje oefenen op de tafel. Leg vervolgens het rauwe ei neer en laat het ze dan daar op proberen. Dit is een leuke oefening om kinderen bewust te laten worden van het verschil tussen hard en zacht spelen – en omdat het een challenge is, vinden kinderen het hartstikke leuk om te doen. Film het en post het op Instagram of Facebook, want tegenwoordig gaat het natuurlijk ook om de ‘likes’ die je krijgt van je vrienden! 😉
Hier twee voorbeelden van de Paradiddle Egg Challenge (de eerste is van mijzelf):
Mocht deze eerste paradiddle challenge lukken, dan kun je het wat moeilijker maken. Voeg accenten toe die niet gespeeld worden op het ei! Speel in het volgende voorbeeld de hoofdletters harder op de tafel, en de kleine letters zacht op het ei: Rlrr Lrll. Dus: RECHTS, links, recht, rechts, LINKS, rechts, link, links. Je zult zien dat dit een stuk moeilijker is dan je misschien denkt.
Hier een voorbeeld:
#4. Zelf een muziekinstrument maken
Dit is altijd leuk om te doen. Je kunt meestal wel iets verzinnen dat bij de leeftijd van je kind past en je kunt simpel beginnen. Voorbeelden:
- Pak een afsluitbaar bakje of potje en vul het met rijst of kleine steentjes. Voilà – je hebt een shaker gemaakt. Je kunt ook een lege wc-rol gebruiken en die dicht plakken aan beide kanten.
- Op internet kun je allerlei leuke ideeën vinden hoe je met huis-tuin-en-keuken-spullen leuke instrumenten kunt maken. Je kunt ook een ballon over een glas, kopje of wc-rol spannen. Op die manier maak je makkelijk een trommeltje! Tip: het gaat makkelijker als je het tuitje van de ballon afknipt.
- Je kunt ook een stapje verder gaan – vooral leuk als je kinderen al iets ouder zijn. Er zijn namelijk allerlei bouwpakketten te koop. Bouw bijvoorbeeld je eigen cajon! Zo’n bouwpakket wordt dan helemaal compleet geleverd met alles wat je nodig hebt. Het is leuk om dit samen te doen. Als de cajon dan goed in elkaar zit en opgedroogd is, kun je hem versieren en beschilderen. Hartstikke leuk om te doen, en de kinderen zullen het geweldig vinden om hun eigen instrument te maken. De motivatie om er dan werkelijk op te gaan spelen is dan extra groot!
#5. Als je zelf een instrument speelt
Als je zelf al een instrument speelt, kun je eenvoudige oefeningen doen met kleine kinderen. Speel een simpele melodie en vraag aan je kind of het een vrolijk of een droevig liedje is. En waarom is het dan vrolijk of droevig? Wanneer wordt het droevig? Kunnen ze aangeven bij welke noot dat gebeurt? Een leuke manier om dit te testen, is door Vader Jacob in majeur en in mineur te spelen. Vanuit C speel je in majeur de melodie met een E en een A – zoals je het altijd speelt. Voor mineur vervang je de E en de A voor een Eb en een Ab. En zo kun je nog veel meer leuke oefeningen bedenken.
#6. Online muzieklessen
Steeds meer professionele, afgestudeerde muzikanten geven tegenwoordig (ook) online muzieklessen en zijn dan op zoek naar leerlingen. Deze lessen worden vaak overdag gegeven en zijn meestal voor alle niveaus. Het zou een mooie manier zijn om de kinderen een beetje bezig te houden. Lestijden en tarieven verschillen natuurlijk per docent, maar het is zeker de moeite waard om eens op Facebook of ergens anders te kijken of je een geschikte docent kunt vinden die eens in de week een uurtje of een halfuurtje muziek kan geven via video-bellen. Leuk voor de kinderen, en de muzikanten zijn er ook weer enorm mee geholpen. Ze hebben immers ook rekeningen te betalen en gezinnen te onderhouden!
#7. Tv-programma’s en muziek-documentaires
Voor kleuters is er het muzikale tv-programma Apennoten. Een afwisselend en leerzaam programma waarvan ontzettend veel (volledige) afleveringen terug te kijken zijn via de website van Zappelin. En je kan het natuurlijk ook gewoon zelf kijken, om ideeën op te doen!
Oudere kinderen
Voor de wat oudere kinderen kun je altijd goede, educatieve muziekdocumentaires vinden op YouTube en Netflix. Een van mijn persoonlijke favorieten is ‘Marsalis on Music’. Een serie afleveringen van ongeveer een uur elk waarin de bekende Amerikaanse trompettist Wynton Marsalis spreekt over ritme, melodie, harmonie, muziekstijlen, jazz, klassiek enzovoorts. Deze serie is gericht op kinderen, maar wordt wel in het Engels gesproken. Er worden heel veel leuke voorbeelden gespeeld – door een jazzband maar ook door een klassiek orkest. Aan de hand van bijvoorbeeld sportieve voorbeelden worden vergelijkingen gemaakt met muziek. Je kunt op YouTube overigens wel de ondertiteling aanzetten, dan is het allemaal vrij goed te begrijpen, al klopt de ondertiteling natuurlijk niet altijd. Dit is wel echt een aanrader om te kijken voor kinderen die Engels aan het leren zijn. Zo krijgen ze een heleboel voorbeelden en informatie over muziek én ze leren Engels tegelijkertijd. In de volgende playlist kun je 4 afleveringen vinden van een uur elk. Deze serie is in de jaren negentig opgenomen en dat zie je aan de kwaliteit. Daar moet je even doorheen kijken – muziek is tijdloos. Dit is ook erg interessant voor ouders om ‘s avonds te kijken, je kunt er ontzettend veel ideeën uithalen die je de volgende dag aan je kind kunt uitleggen! Ik zou deze serie beslist gaan kijken!
Nog meer info vind je op de website van Wynton Marsalis. Daar kun je ook een DVD bestellen inclusief bijbehorend boek.
Ik hoop dat je uit dit blog wat ideeën kunt halen die je kunt gebruiken voor je eigen kinderen. Als je zelf leuke ideeën hebt die je in dit blog mist, schrijf hieronder dan een reactie. Laten we elkaar zo goed mogelijk helpen!
Zie ook
» Alle muziekinstrumenten voor kinderen
» Mijn kind wil een drumstel! Wat nu?
» Gezocht: DJ-set voor mijn kind!
» Wordt je kind slimmer van muziek maken?
Hola Marnix,
We zijn inmiddels een maand verder sinds de post van Willem, waar ik me helemaal in kan vinden: ik wil realtime/zonder al teveel latency op simpele wijze kunnen jammen met vrienden in Nederland en UK.
Bovenstaande programma’s allemaal doorlopen, maar behalve een digitaal punthoofd geen steek mee verder gekomen. Is er voor jullie echt geen gat in de markt hier iets voor te ontwikkelen?
Help!
Renata
Dag Renata,
Ja, een blog erover zit nog in de planning, maar ik kan alvast verklappen dat het erop lijkt dat het niet mogelijk is om samen te jammen via internet zonder een irritante latency (vertraging). Er zijn dus wel apps voor, maar dan zouden de omstandigheden (o.a. internetverbinding van álle deelnemers) ideaal moeten zijn.
Een vertraging die in een Zoom- of Skype-meeting bijna niet waarneembaar zou zijn, wordt opeens een onmogelijke hindernis wanneer je samen aan het musiceren bent.
Het probleem zit hem dus niet zo zeer in de apps, maar in de verbinding.
Marnix | Bax Music
Mooie actuele blog waar mensen met kinderen wat aan hebben! Ik heb nog een idee voor een actuele blog: ik en mijn medemuzikanten zitten al weken thuis en missen het muziekmaken! Nu schijnt het mogelijk te zijn om online te jammen/repeteren, zolang de afstand niet te groot is (want dan wordt de vertaging/latency te groot). In Google zie ik mogelijkheden als Jamulus, Jamkazan, Jammr, Sofasession en Jamlink, maar sommigen zijn al verouderd en in alle gevallen kost het tijd om uit te zoeken hoe zoiets werkt en veel muzikanten willen liever musiceren dan technische dingen uitzoeken. Hier ligt een kans voor Bax: honderden muzikanten zijn op zoek naar mogelijkheden om online te musiceren. Kunnen jullie niet iemand met ervaring hiermee de mogelijkheden op een rijtje laten zetten en op de website laten zetten? Linkje naar wat producten erbij en weer wat tevreden klanten! Super bedankt alvast!
groet, een liefhebber:-)
Dag Willem,
Heel nuttige aanvulling, ik ga hem hoog op de lijst zetten!
Marnix | Bax Music