Videoclip monteren? Volg dit stappenplan!

Een van de meest uitdagende fases bij het maken van een eigen videoclip, is het monteren. Dit is het moment dat je de filmopnames waar je de afgelopen tijd zo hard aan hebt gewerkt, gaat editen om uiteindelijk een indrukwekkende muziekvideo te creëren. Het is een lastige klus, maar het eindresultaat kan verbluffend en een echt visitekaartje voor je band zijn. Je kunt het proces echter gemakkelijker maken door het stappenplan in dit artikel te volgen!

• Visie
• Shot log
• Ruwe montage
• Synchroniseren
• Crossover en dissolve
• Kleurcorrectie en effecten
• Kijk en luister
• Video editing software

Visie

De kunst van het monteren, is een fingerspitzengefühl met een duidelijke visie hoe het eindresultaat eruit moet zien en vooral moet voelen. Toen regisseur George Lucas klaar was met het filmen van zijn, voor die tijd zeer gewaagde, sci-fi film Star Wars bracht hij het filmmateriaal naar de montageafdeling met de boodschap: ‘Maak er een flitsend geheel van’. Maar in de eerste montage die Lucas zag, was weinig spektakel te zien. Een scene waar de helden tegen de vijand vochten aan boord van een ruimteschip was traag. Veel te lange montages, waardoor er geen flitsend en spannend beeld ontstond. Als Star Wars met deze edit was gepubliceerd, zou de film een grote flop zijn geweest. Maar Lucas ontsloeg zijn editors op staande voet en nam twee jonge mensen aan, die exact deden wat Lucas wilde: namelijk korte edits waarbij de kijker het gevoel kreeg midden in het vuurgevecht te staan. Lucas had met Star Wars niet alleen een nieuw genre geïntroduceerd, maar ook een hele nieuwe manier van editen. Dit voorbeeld laat duidelijk zien dat een edit een video kan maken en breken. Doordat George Lucas een duidelijke visie had hoe de film moest worden en de beelden al in zijn hoofd had, kon hij achter de montagetafel het juiste gevoel creëren. Voor dat je gaat beginnen met de montage van het beeldmateriaal, luister meerdere malen naar de muziek van de video. Laat het gevoel, ritme, emotie en klanken door je heen stromen. Dan kun je de essentie pakken waar de muziek over gaat en welke emotie en beelden belangrijk zijn en je wilt laten zien. Dan kun je ook het gevoel vastgrijpen hoe snel of langzaam je moet monteren. Vervolgens ga je alle beelden bekijken en selecteer je die beelden die belangrijk zijn. Langzaam begint er dan een visie te ontstaan en een beeld hoe je de film wilt editen.

Shot log

Een van de belangrijkste uitgangspunten bij het editen, zijn natuurlijk het script/scenario en storyboard. Die heb je namelijk al geschreven voordat je ging filmen en zijn nu belangrijk om alle beelden in logische volgorde achter elkaar te zetten. Organisatie is de sleutel tot een perfecte video. Wat jij of de cameraman tijdens de filmopnames ook hebt gedaan, is het bijhouden van een opnamelijst of ‘shot log’. Hierin staan alle takes met de betreffende beschrijving en onder welke shot en scene ze behoren. Bij de opnames gebeurt het regelmatig dat je meerdere takes en shots maakt van één scene. Elke take moet beschreven staan met een tijdcode en wat de beste takes zijn. In de studio kun je dan gemakkelijk en overzichtelijk zien welke takes bij welke scene horen. De scenes staan natuurlijk in het script/scenario. Zonder een shot log wordt de edit chaotisch en tijdrovend, omdat je dan door alle opnames moet gaan. Ook degene waarvan je tijdens de opname al wist dat je ze nooit zou gebruiken. In de shot log staan de beste takes al genoteerd. Mocht achteraf de geselecteerde takes niet goed genoeg zijn, kun je altijd nog de andere takes van dezelfde shot en scenes bekijken. Tegenwoordig kun je via de zogenaamde MetaData Tag software een shot log in de opname vastleggen als je over een redelijk geavanceerde camera en software beschikt. In de computer worden dan automatische de takes geregistreerd. Maar houd ook altijd een papieren versie bij. Dit blijft handig om naast de MetaData te gebruiken. Zorg dat op de shot log duidelijk de scene, shot, takenummer en tijd staat. Daarnaast is het uiterst handig om ook de folders in je computer goed te organiseren. Dat scheelt veel tijd een zoekwerk.

Ruwe montage

Heb je alle opnames gesorteerd en geselecteerd en is je visie wat je wilt met de video duidelijk, dan begint de volgende stap. Het maken van een ruwe montage. Het eerste wat je doet, is natuurlijk het geluid van de song als uitgangsbasis gebruiken en op een audiospoor zetten. Dit is namelijk je ‘time line’. Zet alle opnames, die je wilt gebruiken in de volgorde die op het storyboard staat, in de time line. Elke aparte opname moet je echter passend maken of ‘knippen’. Via de shot log en het storyboard weet je waar en hoe lang elke edit duurt. Het passend maken van elke edit, doe je uiteraard op de beat en zang van de muziek. Maak je een video waarbij je de band of muzikant niet spelend of zingend in beeld brengt, dan is het editten van een video relatief simpel. Je hoeft dan alleen de beat of ritme bij elke edit als referentie te gebruiken. Je hebt alle artistieke vrijheid om naar eigen inzicht te editten. Zeker als je een eerste muziekvideo maakt, is dit de gemakkelijkste manier en het brengt je langzaam in de fascinerende wereld van video.

Synchroniseren

Het wordt al iets lastiger als je een verhaal met gesproken tekst wilt editten en nog moeilijker als je de band spelend en zingend in de muziekvideo laat zien. Je moet het beeld en geluid gaan synchroniseren. Hiervoor heb je minimaal twee audiosporen nodig. Tijdens de edit wil je naast de muziek ook het geluid horen van de filmopname, zodat je muziek en beeld ‘gelijk’ kunt zetten. Dat doe je het gemakkelijkst om ook het opnamegeluid op een audiospoor te zetten. Tijdens filmopname heb je ongetwijfeld gebruik gemaakt van een ‘clapper board’. Om de opname en het geluid te synchroniseren zet je de ‘clap’ en het beeld van de clapper board op exact dezelfde plaats. Een andere manier is om naar de ‘wave’ van de geluidssporen te kijken. Je ziet de overeenkomst tussen opnamegeluid en muziek. Bij de edit wordt ineens duidelijk hoe belangrijk het is om tijdens de filmopname ook de muziek van de song te gebruiken als je opnames van de band spelend en zingend wilt maken. In je storyboard zullen de beelden van een spelende band regelmatig terugkomen en wellicht heb je de band op meerdere manieren en shots in beeld gebracht. Om de edit eenvoudig te houden, is het verstandig om tijdens het filmen bij elke shot de muziek opnieuw te starten en de camera te laten rollen totdat de muziek stopt. Het grote voordeel is dat je deze opnames eenvoudig kunt synchroniseren in de computer. Je zet gewoon alle opnames in meerdere videosporen boven elkaar. Synchroniseer ze en alle opnames en muziek staan in een keer goed. Vervolgens kun je naar hartelust knippen en editten op de beat, ritme en zang van de muziek. Als je een up-tempo nummer hebt, geven korte en snelle edits een krachtig effect. Maar doe dit niet constant. Gebruik bijvoorbeeld een bridge of een muzikaal tussenstukje om een iets langere edit te maken. Afwisseling in een muziekvideo is namelijk belangrijk. Bij een langzaam nummer kun je wat langere edits maken, maar het kan ook heel leuk zijn om daar waar het past ineens hele korte edits te gebruiken. Ook hier geldt dat je je eigen creativiteit naar hartelust kunt botvieren. Als het goed voelt, is het meestal ook goed.

Crossover en dissolve

Als je alle opnames in de timeline hebt gezet, geluid en beeld hebt gesynchroniseerd en beelden in de juiste ‘cut’ hebt geëdit, komt het volgende proces. Afhankelijk van de muziek en het gevoel dat je wilt opwekken, kies je voor bepaalde ‘transitions’. Transitions zijn de overgangen van edit naar edit. Je kunt kiezen voor geen transition, waardoor de beelden snel zonder ‘delay’ of ‘fade’ op elkaar volgen. Vooral bij up-tempo nummers en een snelle edit is dit gebruikelijk. Je kunt ook kiezen voor korte witte of zwarte transitions. Als je een romantisch beeld wilt laten zien, kan het effect van in elkaar overgaan of ‘dissolve’ van beelden mooi zijn. Elk videosoftwareprogramma heeft verschillende mogelijkheden voor transition. Speel er mee en kijk naar het effect.

Kleurcorrectie en effecten

De rauwe beelden van de camera geven vaak niet het gewenste gevoel of professionele beeld dat je wilt zien. De opnames moeten daarom worden gecorrigeerd op kleur. Elke film of video die je ziet heeft een kleurcorrectie om een intensiteit aan de beelden toe te voegen en de kijker al in een bepaalde sfeer te brengen. ‘Color correction’ is belangrijk. Oranje wordt vaak gebruikt om meer zon te creëren of het beeld iets romantischer te maken. Vergeet daarbij niet de ‘Brightness’ iets op te krikken en ‘Contrast’ juist iets te verminderen voor dat romantische beeld. Andersom geeft het een effect van kracht en energie. Blauw hoort bij de nacht en geeft een rauwe, koude en onprettige sfeer. Speel met de kleurcorrecties, maar wees ook voorzichtig. De kwaliteit van het beeld kan verminderen en teveel correcties oogt onnatuurlijk. Kleurcorrectie is een gemakkelijke manier om emotie en gevoel aan je muziekvideo toe te voegen. Als laatste ‘touch of creativity’ kun je speciale effecten zoals zonlicht of ´flares´ toevoegen. Wil je een opname maken die oud lijkt, dan kun je ‘scratches’ en ‘noise’ toevoegen. Ook hier moet je weer subtiel te werk gaan om een natuurlijk effect te creëren. Het toevoegen van een ‘wide screen layer’ zorgt dat je een professioneel filmisch gevoel oproept met zwarte balken boven en onder. Natuurlijk zijn er nog veel meer mogelijkheden om een gave en te gekke muziekvideo te maken. The sky is the limit and your brain the free creative spirit.

Zie ook

» Videoclip opnemen – Het geheim van een goed script
» Wat kost een videoclip maken?
» DIY: een videoclip maken met een iPhone
» Concertfotografie – Een mini-cursus concertfoto’s maken
» Band-fotografie – Tips voor een indrukwekkende fotoshoot
» Je fanbase opbouwen als muzikant
» Stimuleer je muziekcarrière met 5 gewoontes
» Liedjes verkopen! – Over labels, publishers en credits
» Wat is Buma/Stemra en waarom lid worden?
» 10 stappen voor het vinden van de juiste artiestennaam

» LED-verlichting
» Lichtstatieven
» Camera-adapters voor microfoonstatieven
» Microfoonstatieven
» Videosoftware

Videoclip opnemen – Het geheim van een goed script Goede videoclip maken met klein budget? Volg deze 12 stappen Zelf een voice-over opnemen DIY: een videoclip maken met een iPhone Artwork bij je muziek – Waarom design belangrijk is Dialoog opnemen bij je video’s? Gebruik de juiste microfoon