Welke gitaar voor jazz?

Jazz is niet alleen leuk en uitdagend om te leren spelen, maar het uitkiezen van de juiste gitaar voor dit genre kan ook best een aardige opgave zijn. Jazz is namelijk een verzamelnaam van meerdere muziekstijlen. Sommige gitaren passen dan ook beter in het ene subgenre dan in het andere. In dit blog bespreek ik de meest voorkomende jazz-gitaartypes en de bijbehorende jazzgenres die hier doorgaans mee worden gespeeld. Ik kan alvast verklappen dat je een heel eind komt door de gitaarkeuze van jouw persoonlijke jazz-held te kopiëren!

Archtop: naar de oorsprong

De meeste mensen zien een fullsize archtop voor zich wanneer ze het over jazzgitaar hebben en dit is beslist niet zonder reden. Dit is namelijk het gitaartype dat in de vroege jazzstijlen werd en nog steeds wordt gebruikt. Eigenlijk is dit gewoon een akoestische gitaar zonder klankgat in het midden. Deze hollowbody heeft in plaats daarvan net als bij een viool een f-gat aan elke zijkant van het gewelfde bovenblad. Voor kleine akoestische combo’s is een akoestische of elektrisch-akoestische variant meer dan voldoende. Speel je echter in een grotere bezetting of heb je een beetje meer volume nodig? Dan kun je beter kiezen voor een exemplaar met een magnetisch element. Een hals-element is het belangrijkst, maar voor meer klankkleuren kun je ook een model kiezen met meer pickups. Voor genres zoals Big Band, Swing muziek, Soul Jazz en vroege Bebop is dit de gitaar bij uitstek. Wil je bij de oorsprong van jazzgitaar starten? Duik dan zeker in het werk van Eddie Lang, Charlie Christian en Freddie Green. Dit is overigens niet verkeerd om te doen, ook wanneer je al fan bent van latere gitaargoden zoals Wes Montgomery, Barney Kessel en Jim Hall. Dit is ook een uitstekende gitaar voor chord melody gitaarspel zoals in het werk van Joe Pass.

Thinline: outside the jazzbox

Wanneer je liever met iets meer volume, modulatie-effecten en soms een dun randje oversturing? Dan is een thinline hollowbody een beter idee. Deze dunnere variant van de jazzbox (zoals de dikke hollowbody ook wel wordt genoemd) past namelijk een stuk beter in de iets latere jazzstijlen zoals de latin-, blues- en smooth-varianten. Wanneer je wat luider speelt, kun je alleen wel last krijgen van piepende bijgeluiden. Met een Electric Spanish gitaarmodel met een massief stuk hout in het midden onder het bovenblad ofwel een centerblok ga je dit tegen. Spreekt een gitaartype met dit bodytype je aan en ben je benieuwd welke gitaristen erop spelen? Luister dan zeker eens naar de muziek van Grant Green en John Scofield. Hoewel gitaristen zoals Pat Metheny en George Benson op een dikkere gitaar spelen, kun je hun muziek overigens ook uitstekend op deze dunne archtop spelen. Wil je af en toe een uitstapje richting soul en elektrische blues doen? Dan kun je hiermee uitstekend uit de voeten.

Solid body: infinity and beyond

Wil je liever gelijk je handen vuil maken met het werk van de jaren zeventig? Door crossovers met stijlen zoals rock, funk en pop wordt het allemaal nog een stuk wilder qua effecten en volume. Het is daarom geen wonder dat je veel fusiongitaristen met een elektrische solid body op het podium ziet. Deze gitaar is namelijk het best bestand tegen al het muzikale geweld dat je in deze genres kunt tegenkomen. In deze muzieksoorten tref je vooral Telecasters en dergelijke, evenals Les Paul gitaren en vergelijkbare modellen. Vertoef je muzikaal niet alleen in deze kringen? Dan is een Stratocaster en andere hierop geïnspireerde gitaren misschien ook wel een prima keuze. Enkele bekende geweldenaren uit de bovengenoemde stijlen zijn Mike Stern, Al Di Meola en John McLaughlin. Zijn je oren en vingers toe aan iets nieuws? Check dan zeker het werk van gitaargoeroe’s zoals Allan Holdsworth en Pat Martino.

Here come old flattop

Een flattop met stalen snaren kom je over het algemeen, met uitzondering van de oudere jazzgenres, niet vaak tegen in jazzmuziek. Westerngitaar wil je nog wel eens zien in de latin en afro-cubaanse stijlen, maar vaak is daar een grotere rol voor de Spaanse ofwel klassieke gitaar weggelegd. Een fijne mix tussen beide soorten hoor je op het legendarische album ‘Friday Night in San Francisco’ van Di Meola, McLaughlin en klassieke gitaarlegende Paco de Lucía. Er is echter één jazzstijl waar je de staalsnarige akoestische gitaar wel vaak hoort. Hot Club of Gypsy Jazz muziek is eigenlijk vooral bijzonder populair onder gitaristen en violisten. Hoewel er in traditionele jazzkring (onterecht) nogal op kan worden neergekeken, ken je het vast wel uit reis- en kookprogramma’s waar Frankrijk centraal staat. Django Reinhardt en zijn Quintette du Hot Club de France waren de pioniers van de stijl en hij speelde vanaf het begin op zijn staalsnarige Selmer gitaar. Deze Maccaferri-stijl gitaar met ovaal of D-vormig klankgat is een opvallende mix van western-, klassieke en jazzgitaar en wordt grotendeels nog steeds in dit genre bespeeld. Onder andere Stochelo Rosenberg en Biréli Lagrène worden gezien als hedendaagse meesters.

De juiste snaar raken

De bovenstaande archtop en solidbody gitaren komen vaak standaard besnaard met roundwound snaren. Klinkt dit gelijk goed voor je oren of ben je hoogstens met een kleine tweak aan de tone-potmeter al klaar? Verander dan beslist niets aan dit recept! Mag het echter wat warmer en minder sprankelend? Dan kun je net als veel traditionele jazzgitaristen gaan voor een setje flatwounds. In Gypsy Jazz gebruiken ze juist weer silk & steel snaren in plaats van de standaard bronze of phosphor bronze snaren.

Welke gitaar voor jazz?

Wat heb ik nog meer nodig om te swingen?

Je kunt ervoor kiezen om deze snaren met je vingers of een plectrum te bespelen. Kies je voor het tweede? Zorg er dan wel voor dat je wat dikkere plectra ter hand neemt. Voor genoeg definitie zou ik beginnen bij een dikte van 1.5 mm à 2 mm de typische bijgeluiden van dunnere plectra te voorkomen. Om versterkt te spelen, zou ik sowieso de bekende rock en metalversterkers vermijden. Combo’s die jazz in hun naam dragen zoals een Roland Jazz Chorus zijn een goed keuze, maar een Polytone Mini Brute of een vintage stijl Fender gitaarversterker is eveneens een prima optie. Wil je direct je repertoire gaan opbouwen? Alle legendarische jazz standards vind je terug in de bekende Real Books. Houd in ieder geval tijdens het spelen altijd de titel van een bekend Duke Ellington nummer in gedachten: ‘It Don’t Mean a Thing (If It Ain’t Got That Swing)’.

» Jazz – Geschiedenis en kenmerken van een rijke muziekstijl
» Hoe klink je als een jazz-drummer?
» Metal leren spelen op elektrische gitaar: tips voor beginners
» Welke akoestische gitaar: western of klassiek?
» Gitaar of basgitaar ‘relicen’ – Wat is dat?
» Hoe kan ik een gitaar aansluiten op mijn computer?
» Elektronica van een elektrische gitaar repareren? Zo doe je het zelf!
» Hoe word ik gitarist? Alles voor beginners
» Elektrische gitaar afstellen
» Akoestische gitaar versterken – hoe voorkom je feedback?
» Bax-buizenblog | versterkerbuizen
» Akkoorden: theorie en akkoordsymbolen
» Gitaartabs leren lezen
» Stratocaster versus Telecaster: de verschillen verduidelijkt

» Wat is de beste linkshandige gitaar voor mij?
» Wat is de beste westerngitaar voor mij?
» Wat is de beste semi-akoestische gitaar voor mij?
» Wat is de beste klassieke gitaar voor mij?
» Wat is de beste gitaarversterker voor mij?
» Wat is de beste elektrische gitaar voor mij?
» Wat is de beste elektrisch-akoestische gitaar voor mij?

Geen reacties

Nog geen reacties...

Laat een reactie achter