Gelamineerde gitaar, solid top of all solid: wat is het verschil?
Gepubliceerd op donderdag 15 februari 2018
Een van de belangrijkste factoren in de klank van een akoestische gitaar is de ‘massiefheid’ van de klankkast. Dus laten we eens kijken wat de voor- en nadelen zijn van een gelamineerde body, een gitaar met een ‘solid top‘ en een ‘all solid‘ model. Dat maakt het vergelijken van de vele klassieke en westerngitaren op de markt hopelijk weer een stukje makkelijker!
Foto (bijgesneden): Taylor Guitar Factory, door Marcin Wichary, licentie CC BY 2.0
Vooraf
De holle klankkast van een akoestische gitaar bestaat uit een aantal delen: het bovenblad (de ’top’), de achterkant en de zijkant. Deze dunne houten delen van de ‘body’ kunnen gemaakt zijn van hout uit één stuk, of hout uit meerdere lagen. Hiervoor gebruiken we de termen massief/solid en gelamineerd. Je moet de term solid overigens niet verwarren met een ‘solid body’ gitaar, want daarmee wordt gewoonlijk een normale elektrische gitaar bedoeld. Solid verwijst dan naar het feit dat de gitaar geen holle klankkast heeft.
Wat is gelamineerd hout?
Een stuk gelamineerd hout bestaat meestal uit meerdere dunne stukken hout en enkele lagen hars daartussen. De nerven van de stukken hout worden gekruist geplaatst voordat de delen worden samengeperst. Dit zorgt ervoor dat het materiaal een stuk minder snel uitzet of krimpt onder invloed van temperatuur en vocht. Wanneer stabiliteit het belangrijkst is of als de gitaarprijs niet te hoog mag worden, kiezen gitaarbouwers doorgaans voor gelamineerde stukken hout. Een dergelijke constructie wordt door sommigen ook wel multiplex genoemd.
Wat is massief hout?
Wanneer het meer van belang is om een krachtige, open kwaliteitsklank te hebben, wordt er gekozen voor massief hout. Massief hout is duurder dan gelamineerd hout, simpelweg omdat er een dikker stuk hout uit de boom gezaagd moet worden in plaats van dat er ‘restjes’ gebruikt kunnen worden. Bij een massief bovenblad of een massieve achterkant zijn dit echter wel ‘gebookmatchte’ delen. Dit houdt in dat het stuk hout door de helft wordt gezaagd en dat de twee delen in spiegelbeeld met elkaar worden verlijmd. Naast het luxe uiterlijk van perfect gespiegelde houtnerven zorgt dit ervoor dat de krachten die op de gitaar uitgeoefend worden, gelijk verdeeld worden over de gehele body.
Volledig gelamineerde gitaar
Wanneer je net begint met gitaarspelen of een iets krapper budget hebt, ligt een gitaar van alleen gelamineerde delen voor de hand. De twee redenen zijn hierboven eigenlijk al genoemd: de houtdelen zijn goedkoper om te maken en dit type akoestische gitaar is het beste bestand tegen wisselende weersomstandigheden. Dus een ‘laminate’-variant is niet alleen de beste keus als je een beperkt budget hebt of beginner bent, maar ook als je een gitaar wilt om te spelen bij het kampvuur of om zorgeloos mee te nemen op vakantie.
Gitaar met ‘solid top’
Wil je de gulden middenweg tussen een volle klank en stabiliteit, en ben je bereid om een beetje meer geld opzij te zetten voor een gitaar? Of ben je toe aan de volgende stap na je eerste akoestische gitaar? Dan is de solid top een geschikte keuze. Hierbij zijn de zij- en achterkant nog steeds gelamineerd, maar is het bovenblad van massief hout gemaakt. Je hebt nog steeds een vrij ‘stabiele’ gitaar (zie alinea hierboven), maar het bovenblad zorgt ervoor dat het geluid een stuk levendiger klinkt. Overigens laten veel gevorderde gitaristen hun duurdere all-solid gitaar (zie volgende alinea) vaak liever thuis en nemen dan een solid top model mee op reis of de kleinere podia op.
All-solid
Wanneer een hoogwaardige klank voor jou de belangrijkste factor is, dan is de keuze voor een volledig massieve staalsnarige of nylonsnarige gitaar gauw gemaakt. Niet alleen thuis, maar ook in de studio komt dit type gitaar uitstekend tot zijn recht. In vergelijking met de hierboven genoemde constructies beschik je over veruit de meeste resonantie en beduidend meer ‘sustain’ (de tonen klinken langer door). Een all-solid wordt over het algemeen gezien als het hoogst haalbare voor de akoestische gitarist, maar dat merk je doorgaans wel iets meer in je portemonnee.
Let op vochtigheid!
Wanneer je de stap neemt naar een dure solid top of all-solid gitaar, raden we je aan om op enkele punten te letten. Akoestische gitaren zijn meer onderhevig aan schommelingen dan elektrische gitaren, vooral qua vochtigheid. Een hygrometer kan dan een verstandige aanschaf zijn. Als de waardes gemiddeld rond de 50 procent zitten, met een afwijking van 5 procent elke kant op (45 – 55 %), dan is dit ideaal. Een afwijking van 10 procent (40 – 60 %) is ook nog acceptabel te noemen. Wordt de waarde te hoog, dan loont het om geregeld te luchten. Is deze juist te laag? Dan is het slim om een bevochtiger, ofwel humidifier aan te schaffen. Zie ook ons blog over gitaar-onderhoud.
Het belang van een goede koffer
Heb je nog geen goede gitaarkoffer, dan is ook dat een wijze aanschaf als je een dure solid top of all-solid gitaar bezit. En speel je een tijd niet op de gitaar of neem je hem mee de buitenlucht in? Wees dan verstandig en zorg dat er een werkende humidifier in de koffer aanwezig is. Hoe meer massieve delen een gitaar heeft, hoe belangrijker het is om rekening te houden met deze aandachtspunten. Op deze manier kun je een leven lang plezier hebben van je favoriete western- of klassieke gitaar.
Tot slot
Hoewel ‘gelamineerd versus solid’ een belangrijke overweging is bij de aanschaf van een akoestische gitaar, moet je je er ook niet blind op staren. Want uiteraard spelen andere zaken, zoals de kwaliteit van de constructie, ook een rol. Dat kun je meestal al terugzien in de prijs. Ofwel: een relatief goedkope all-solid zou wel eens minder goed kunnen klinken dan een dure solid top…
Wat voor gitaar heb jij: gelamineerd, solid top of all solid? En hoe bevalt die? Laat je reactie achter!
Zie ook
» Westerngitaren (akoestisch): gelamineerd, solid top, all-solid
» Westerngitaren (elektrisch-akoestisch): gelamineerd, solid top, all-solid
» Klassieke gitaren (akoestisch): gelamineerd, solid top, all-solid
» Klassieke gitaren (elektrisch-akoestisch): gelamineerd, solid top, all-solid
» Hygrometers
» Humidifiers
» Gitaarkoffers
» Alle gitaren & accessoires
» Gitaar-onderhoud: voeding, temperatuur en luchtvochtigheid
» Wat is de beste klassieke gitaar voor mij?
» Wat is de beste westerngitaar voor mij?
» Hoe belangrijk is de houtsoort van een gitaartoets?
Danny is in 2014 begonnen bij Bax Music als copywriter. Zijn specialisaties zijn gitaren en andere snaarinstrumenten. Sinds 1993 heeft hij veel ervaring opgedaan als gitarist, zanger, songwriter en bassist in diverse bands en projecten.
Erg nuttig! Bedankt!
Er ontbreekt nog een stapje verder voor de proffessionele (klassieke) gitarist nl. de double-top! Met deze sandwitch techniek kan het bovenblad nog dunner en beter getuned worden. Feitelijk dus een gelamineerd bovenblad ?