Cajon-ritmes leren spelen – De basis

Als je hier terecht bent gekomen, dan ben je waarschijnlijk de trotse eigenaar van een cajon. Je hebt vast wel eens iemand cajon zien of horen spelen en dacht toen misschien: “Nou, dat kan ik ook wel!” Maar nu je eenmaal op je spiksplinternieuwe cajon zit, blijkt het toch allemaal niet zo eenvoudig als je dacht. In dit blog vind je drie geweldig nuttige cajon-ritmes die je als basis kunt gebruiken voor je cajon-spel en verdere uitbreiding van je skills. Theoretische kennis en notenleer zijn geen vereiste!

• Vooraf
• Cajon als drumstel
• #1. Basisritme op de cajon
•     Gelijkmatig tellen
• #2. Pop/rock-beat op de cajon
•     Variatie: ‘We will rock you’
• # 3. Cajon pop/rock-beat met slaps erbij
•     Volgende stap: om-en-om spelen!
• Meespelen met je favoriete nummers
• Nog meer ritmes leren
•     Ritme met zestienden
•     Een ritme met triolen
•     Swing/shuffle-ritme
• Zie ook

Vooraf

• Dit blog is bedoeld om je als beginner op weg te helpen. Het gaat hierbij puur over de cajon, dus zonder cajon-pedaal of andere ‘add-ons’.
• Bij elk ritme zal ik aangeven welke klank je linkerhand speelt en welke je rechterhand speelt. Als rechtshandige persoon speel je dan bijvoorbeeld de ‘bass’ met de rechterhand en de ‘snare’ met de linker. Maar let op: dit doe ik alleen maar om het overzichtelijk te maken in het begin. Op het einde van het blog gaan we al voorzichtig de overstap maken naar het ‘om-en-om’ spelen.

Cajon als drumstel

De cajon wordt tegenwoordig in veel muziekstijlen gebruikt als vervanging van het drumstel. Dit betekent dat je in praktijk vaak een drumpartij nabootst. Hierdoor zijn er veel overeenkomsten met de ritmes die je op een drumstel zou spelen en de bijbehorende klanken: bassdrum, snaredrum en hihat.

• Op een cajon vind je de basklank (vergelijkbaar met de bassdrum van een drumstel) in de buurt van het midden.
• De snare-klank (snaredrum) zit meer naar boven, richting de rand.
• De ‘slaps‘ (hihat) zitten in de bovenste twee hoeken.

Ik kan sterk aanbevelen om het blog Hoe speel je cajon? te lezen als je deze klanken zo mooi mogelijk wilt kunnen maken en op een zo comfortabel mogelijke manier.

#1. Basisritme op de cajon

Het basisritme waar je als beginner het best mee kunt beginnen is eigenlijk niet zo heel ingewikkeld. Als je tot vier kunt tellen, dan kun je dit ritme spelen. Op tel 1 en 3 speel je de bass en op tel 2 en 4 speel je de snare. Als je rechtshandig bent, speel je de bass met de rechterhand (R) en de snare met de linker (L). In het volgende voorbeeld zie je de tellen (1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4) en daaronder letters die staan voor de rechter- en linkerhand.

Als je dit ritme in woorden zou uitschrijven, ziet het er ongeveer zo uit:

Boem – Tik – Boem – Tik

Gelijkmatig tellen

Belangrijk is dat je gelijkmatig telt. Dus niet 1, 2 … 3, 4. Een andere fout die veel mensen maken, is dat ze na vier tellen kort stoppen om vervolgens opnieuw te beginnen: 1, 2, 3, 4… 1, 2, 3, 4… Het ritme gaat echter steeds door: 1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4 enzovoort. Een goede manier om dit te oefenen, is door naar de secondewijzer van een klok te kijken. Deze tikt gelijkmatig zestig ‘beats per minuut’. Iedere tik is een tel. Een andere manier om gevoel voor timing te krijgen, is door simpelweg een stukje te gaan lopen. Als je loopt heb je meestal een vast en regelmatig tempo – tenzij je huppelt natuurlijk. Iedere keer als je je rechtervoet naar voren zet, is dat tel 1 of tel 3 (de bass). Iedere keer als je je linkerbeen naar voren beweegt, is dat tel 2 of tel 4 (de snare).

#2. Pop/rock-beat op de cajon

Als je de basis onder de knie hebt, kun je gaan uitbreiden en variëren. Ook bij het volgende voorbeeld gebruiken we alleen de bass- en snare-geluiden. We gaan hier wel anders tellen. In plaats van 1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4 gaan we dubbel tellen. Iedere tel krijgt een klein vriendje erbij – de ‘en’. Ofwel: 1 en 2 en 3 en 4 en 1 en 2 en 3 en 4 en. Ook hier is het belangrijk dat je gelijkmatig telt en dat de afstand tussen de nootjes overal hetzelfde is. Hier het nieuwe ritme:

Het enige verschil met Ritme #1 is de extra Bass. Deze bass zit precies tussen tel 2 en 3, zoals je ziet. Vandaar dat we ‘en’ overal als tel-hulp hebben toegevoegd. In woorden uitgeschreven, zou het bovenstaande ritme er zo uitzien:

Boem – Tikboem – Boem – Tik

Variatie: ‘We will rock you’

Je speelt hier steeds de bass twee keer achter elkaar (boem boem), de snare speel je één keer (tik):

In woorden uitgeschreven ziet dat er zo uit:

Boemboem – Tik – Boemboem – Tik

# 3. Cajon pop/rock-beat met slaps erbij

We maken het nu nóg een stukje moeilijker door het derde geluid – de slap – te introduceren. De slap heeft op de cajon ongeveer dezelfde functie als een hihat van een drumstel. Zoals gezegd, kun je slaps op de bovenhoeken van de cajon spelen. Afhankelijk van je voorkeur en het tempo, kun je ervoor kiezen om de slaps allemaal met je leidende hand te spelen, dus allemaal met rechts als je rechtshandig bent. Je moet dan de bass en de snare met alleen je linkerhand spelen. Dit is even wennen hoor! Als rechtshandige speel je nu het onderstaande ritme met je rechterhand (x = de ‘slap’). Oefen dit eerst een poosje apart!

Het gehele ritme ziet er nu zo uit:

Volgende stap: om-en-om spelen!

Wat je ook kunt doen, is ‘om-en-om’ spelen:

Je zult de cajon bij deze techniek op geen enkel moment meer met twee handen tegelijk aanslaan, zoals je bij het vorige ritme nog wel deed. Op tel 1 klonken bijvoorbeeld een slap en een bass tegelijk, maar met de om-en-om-techniek gebruik je je handen alleen nog maar om de beurt. Met name als het tempo wat hoger ligt, zal deze manier het beste werken. Hiermee gaan we echt van de ‘drumstel-techniek’ richting de manier waarop je een dergelijk percussie-instrument ‘hoort’ te bespelen. Je zult zien dat bijvoorbeeld ook conga- en bongo-spelers dit toepassen. We moeten het ritme natuurlijk wel een beetje aanpassen. Hieronder zie je het resultaat, waarbij duidelijk wordt dat we diverse slaps hebben moeten weglaten. Toch zul je merken dat het nog altijd heel ‘compleet’ klinkt, terwijl je – met de nodige oefening – wel sneller en soepeler kunt spelen. Alleen maar voordelen dus. Advies: eerst langzaam spelen!

Je ziet dat bij bovenstaand ritme de bass en snare meestal op R vallen en de meeste ‘en’-nootjes op L (voor linkshandigen is dit uiteraard andersom).

Meespelen met je favoriete nummers

Met de bovenstaande ritmes heb je al een goede basis te pakken en kun je met de meeste pop- en rockmuziek prima meespelen. Hele carrières zijn gebouwd op deze ritmes. Het is slim om mee te spelen met liedjes die je kent. Niet alleen is dat veel leuker, je leert er ook beter door in tempo te spelen. Tip: als alternatief kun je de bass-klank met een cajon-pedaal spelen. Op die manier heb je je handen vrij om nóg gevarieerdere ritmes te spelen!

Wat is jouw favoriete cajon-ritme? Maak een filmpje en deel het met ons, we zijn reuze benieuwd! Reageer hieronder of tag ons op Instagram: @baxmusicnl

Zie ook

» Voetpercussie: drummen zonder handen – Doe het zelf!
» Wat is de beste cajon voor mij?
» Hoe speel je cajon?
» De geschiedenis van de cajón
» Haal het beste uit je cajon: 5 snelle en simpele trucs
» Wat zijn de vier belangrijkste drumritmes?
» Wat zijn de vier belangrijkste drum-rudiments?
» Noten leren lezen: ritme, tempo en maatsoort
» Drumnotatie 101: tips & tricks voor beginners
» Drummen zonder drumstel – Alle mogelijkheden op een rij

» Cajons
» Cajon-accessoires
» Cajon-bouwpakketten
» Kinder-cajons

Wat zijn de vier belangrijkste drumritmes? Schlagwerk-cajons – Kwaliteit voor elk budget Haal het beste uit je cajon: 5 snelle en simpele trucs Hoe speel je cajon? Wat zijn de vier belangrijkste drum-rudiments? Drummen zonder drumstel – Alle mogelijkheden op een rij