Liedjes verkopen! – Over labels, publishers en credits

Label, A&R manager, publisher… de Engelse begrippen uit de muziekwereld zijn even ongrijpbaar als talrijk. Dat het om organisaties en de mensen daarbinnen gaat, is duidelijk. Maar wat doen zij nu precies? Wat kunnen ze voor jou betekenen als jij je liedjes wilt verkopen? Gastblogger en songwriter Jemy Gijsman van Let it Rock music-center geeft uitleg en vertelt wat je als songwriter in een overbevolkte industrie kunt doen om op te vallen.

• Liedje schrijven op aanvraag
• Zelf zoeken naar opdrachten
• Labels: voor de artiest
• A&R managers
• Publishers: voor de songwriter
• En singer-songwriters dan?
• Een publishing deal krijgen
• Drie waardevolle tips
• Hoe wordt een songwriter vermeld?
• Zie ook

Liedje schrijven op aanvraag

Oké, je bent songwriter en steekt dat niet onder stoelen of banken. Waarom zou je? De gave om vreugde, verdriet en verlangen in slechts een paar woorden of een treffende metafoor te vangen is niet iedereen toebedeeld. Dus als je een beetje actief bent in de muziek-scene van je regio en je liedjes niet onderdoen voor wat er op de radio voorbijkomt, zul je vroeg of laat gevraagd worden iets in opdracht te schrijven. Awesome! Dit is de proeve van bekwaamheid waarmee je aan jezelf en de mensen om je heen zult bewijzen dat je niet alleen een aardig deuntje schrijft, maar ook met deadlines kunt omgaan.

Zelf zoeken naar opdrachten

Maar daar gaat een ambitieuze schrijver natuurlijk niet op zitten wachten, je kunt immers ook proactief op zoek naar opdrachten. Zie je bijvoorbeeld ergens een uitstekende coverband spelen? Vraag na afloop of ze interesse hebben voor origineel materiaal. Hebben ze dat niet of schrijven ze liever zelf, geef dan in ieder geval je kaartje af. Je weet nooit hoe ze er een jaar later over denken. Een andere methode, die ik een paar keer heb toegepast, is kijken of er in Holland’s Got Talent of The Voice deelnemers zitten die bij jou uit de omgeving komen. Ik had namelijk altijd wel een vriend, kennis of collega die de desbetreffende deelnemer, of een familielid ervan, persoonlijk kende en diens telefoonnummer in zijn of haar mobiel had staan. Het is misschien een wat brutale werkwijze, maar als je je social skills een beetje op orde hebt, kom je met een kort beleefd belletje prima weg. Ik heb er in ieder geval een aantal bescheiden releases mee gescoord. Irene Dings bijvoorbeeld, die in het huidige seizoen van The Voice de liveshows bereikte, heeft in 2013 twee liedjes van mij opgenomen. Slechts enkele weken daarvoor was ze op de tweede plaats geëindigd bij The Voice Kids. Nu komt zij dan niet bij mij uit omgeving, maar ik kwam wel via een kennis in contact met haar promotor.

Labels: voor de artiest

Bekende artiesten staan doorgaans onder contract bij een label. Dat label hielp ze namelijk die bekendheid te verwerven. Waarmee ik niet wil suggereren dat het onze sterren allemaal is komen aanwaaien, integendeel. Om de interesse te wekken van een talentscout, moet alles aan je performance zo goed als perfect zijn. Dit getuigt van toewijding, discipline en doorzettingsvermogen, dus credit where credit is due! Door middel van een omvangrijke promotiecampagne verkrijg je als artiest het benodigde momentum om door te breken. Dat kost geld, geld dat het label weer moet terugverdienen aan die artiest, mét winst en vóór het bereiken van zijn of haar uiterste houdbaarheidsdatum.

A&R managers

Voor het organiseren van dat feestje heeft een label gespecialiseerde mensen in dienst, de zogenoemde ‘A&R managers’ (Artist and Repertoire.) A&R managers zijn altijd goed op de hoogte van opkomende trends en hebben een duidelijk beeld van de wensen van het publiek. Ze bepalen welke songs het meest geschikt zijn voor de artiest, met welke producer er gewerkt wordt, en regelen dus ook een effectieve promotie. Het zijn daarom zonder meer interessante mensen om mee in contact te komen.

Publishers: voor de songwriter

Het punt is alleen dat de meeste labels werken met een publisher en dus niet snel de demo van een willekeurige songwriter zullen overwegen. Wat is dan precies het verschil tussen een label en een publisher? Kort gezegd behartigt het label de belangen van een artiest en de publisher die van een songwriter. We gebruiken de woningmarkt even als voorbeeld. Rick (de songwriter) wil zijn appartement (het liedje) verkopen. Zijn makelaar (de Publisher) regelt dat het huis op Funda komt te staan en doet de bezichtigingen. Linde (het Label) zoekt een geschikte woning voor haar studerende zoon Jesse (de artiest). Het huis van Rick is precies wat ze zoeken. Lindes makelaar (de A&R manager) regelt de aankoop en zorgt dat alles soepel verloopt zodat Jesse zich ongestoord op zijn studie kan richten.

En singer-songwriters dan?

Sommige artiesten schrijven hun liedjes echter zelf, een singer-songwriter bijvoorbeeld. Voor het gemak noem ik ze nu even siso’s want niet alleen hun talent is eindeloos maar ook hun benaming. Hoe werkt het bij deze hybriden, gezegend met zowel een gouden keeltje als een gouden pen? (Zo oneerlijk.) In dat geval zal een label de publishing-rechten in het contract willen meenemen. Dat betekent extra inkomsten voor hen én de vrijheid om naar eigen inzicht liedjes van de siso in kwestie door te schuiven naar andere artiesten op het label. Een slimme siso laat zijn contract daarom voor het tekenen eerst doorlezen door een gespecialiseerde jurist. Die zal waarschijnlijk adviseren het publishing-deel uit het contract te laten verwijderen en een betere deal te zoeken.

Een publishing deal krijgen

Publishers zijn de uitgeverijen van de muziekwereld. Zij contracteren talentvolle songwriters en zorgen dat ze daarvan genoeg op stal hebben om voor hun klanten te allen tijde een catalogus te hebben die up-to-date is en trend-conform. Als songwriter draag je een deel van het auteursrecht over aan de publisher die in ruil daarvoor jouw liedjes ‘verkoopt’ en zorgt dat jij de royalties krijgt waar je recht op hebt. Als het je vurige wens is om je songs, uitgevoerd door bijvoorbeeld een Eva Simons, uit je radiospeakers te horen schallen, richt je peilen dan op een publisher.

Drie waardevolle tips

Op eigen kracht een deal scoren is echter zo makkelijk niet. Zoals ik in mijn eerdere blog over demo-recording al aangaf, is muziek de hoogst gewaardeerde kunstvorm ter wereld. Muziek is overal, in commercials, films en games. Er verschijnt geen logo of slogan op je tv-scherm zonder dat er een muziekje onder zit. Er lopen dus ook plenty songwriters rond met allemaal diezelfde vurige wens als jij. Met zo veel vissen in een vijver is de kans op het scoren van een deal dus niet veel groter dan het winnen van de Postcodekanjer. De kwaliteit van je demo en je aanpak kan echter wel het verschil maken tussen meespelen met één, twee of zelfs drie loten. Daarom volgen er nu drie waardevolle tips:

1. Less is more. Het is beter om je ongetwijfeld krappe budget aan een voortreffelijke demo van enkel je allerbeste song te besteden dan aan een redelijke demo van je drie beste songs. (Drie tracks is tevens het absolute maximum voor een demo.) Indien je twijfelt over wat je beste song is c.q. welke de meeste hitpotentie heeft, laat ze dan begeleid met alleen gitaar of piano horen aan een stuk of wat mensen. Dit hoeven niet per se muzikanten te zijn, misschien zelfs beter van niet. Het liedje wat in die uitgeklede vorm de meeste stemmen krijgt, is je beste song. Heeft het een intro van vier maten of meer? Reduceer dat dan naar twee, maar doe dit alleen als het intro oprecht essentieel is voor de song. – Denk ‘Satisfaction’ van de Stones. – In alle andere gevallen; Weg ermee!
2. Keep it simple. Maak het een Publisher en ook zeker jezelf niet moeilijker dan nodig. We hebben het allemaal druk. Altijd. Zorg daarom dat je liedje binnen 30 seconden naar het refrein gaat en dat de titel daarin voorkomt. (Met name voor gen-X-schrijvers geïnspireerd door Nirvana is dat laatste nog wel eens een lastige opgave.)
3. It’s who you know. Netwerken. Heel veel netwerken. Elk jaar organiseren GRAP en Buma de Muzikantendag. Als je serieuze ambities hebt, sta je bij de tweede club al ingeschreven en is de toegang voor jou gratis. Daar kun je tijdens de demo-spreekuren speeddaten met diverse professionals uit de muziekwereld. Tien minuten aanschuiven bij mensen die ertoe doen. Wees er op tijd bij, want de plaatsen zijn beperkt. Ook interessant op deze dag zijn de songwriter-panels, een soort Q&A waar je vanuit de zaal vragen kunt stellen aan professionele songwriters. Bereid een vraag voor die zowel opmerkelijk als grappig is en probeer na afloop aan te pappen met een van de panelleden (ze lopen daar de hele dag rond). Als jij de zaal aan het lachen hebt gekregen met een intelligente en komische vraag, zullen ze je zeker herkennen en makkelijker open staan voor een gesprek. Als het klikt, valt er misschien wel een co-write uit te slepen. Daarmee wordt het al een stuk eenvoudiger om bij zijn of haar publisher onder de aandacht te komen: je staat immers al als co-writer vermeld in hun catalogus.

Hoe wordt een songwriter vermeld?

Als een van je liedjes gereleaset wordt of je werk wordt gebruikt in een promo van het een of ander, dan wil je naast de gelden vanuit Buma/Stemra op z’n minst ook een eervolle vermelding in de credits. Dus je ziet erop toe dat je altijd en overal op de juiste en bij voorkeur dezelfde manier wordt vermeld. Meestal is dat Tekst & muziek: <voorletter + achternaam>. “Geen probleem”, zou je denken, maar geloof me, de werkelijkheid is anders. Het gaat vaker fout dan goed. Zelfs als je letterlijk aangeeft “Graag mij als volgt vermelden: …”, in een mail zonder opmaak, zodat het alleen maar ge-copy/paste hoeft te worden, gaat het mis. Dat kan variëren van bij de verkeerde discipline staan tot überhaupt niet genoemd worden. Elke keer kost het me meerdere telefoontjes, appjes en e-mails om het recht te zetten. Belangrijk is hierbij dat je vriendelijk blijft. Je wilt namelijk iets aangepast hebben waar je zelf niet bij kunt. Kwaad worden is daarom zeer onverstandig. Het meest schandelijke wat ik persoonlijk heb meegemaakt, is dat mijn credits werden gekaapt door een naar eigen zeggen bekende zanger/pianist die in de tijd van de oude Grieken zijn 15 minutes beleefde. Hij had op YouTube mijn naam onder een videoclip laten vervangen door die van hemzelf. (Really dude?!) Het deed me denken aan deze epische quote van Hunter S. Thomas: “The music business is a cruel and shallow money trench, a long plastic hallway where thieves and pimps run free, and good men die like dogs. There’s also a negative side.”

Ben je songwriter, of op een andere wijze actief in de muziekwereld en heb je je eigen ideeën over het aan-de-man-brengen van je werk? Deel ze hieronder in de comments!

Zie ook

» Zo krijg je alle vergoedingen voor jouw muziekrechten in België
» Toplining: scherpschutters in songwriting
» Hoe cover ik een liedje? Gebruik deze 3 tips!
» Marketing en Business voor muzikanten – Strategieën & tips
» Muziekrechten, copyright, auteursrecht uitgelegd door een advocaat
» Songwriter worden? Leer alles over liedjes schrijven
» Hoeveel durf jij te vragen voor een gig?
» Wat is Buma/Stemra en waarom lid worden?
» Engelstalige songteksten schrijven – Tips voor foutloze lyrics
» Songwriter-advies: je demo opnemen in een studio
» Songwriting-tips voor beginners
» Writer’s block? Tips voor songwriters
» Professioneel muzikant worden: 5 must do’s

Gastblogger Jemy Gijsman (Let it Rock)

Jemy Gijsman is oprichter van muziekschool Let it Rock in popstad Groningen, drummer, toetsenist en songwriter. In oktober 2014 piekte zijn song Without You Here na een plug van Humberto Tan in RTL Late Night op nummer 40 van de Nederlandse iTunes top 100. Daarnaast is hij toegewijd vader van twee. Zijn muzikale opleiding genoot hij aan de gemeentelijke muziekschool in Veendam.

Songwriting-tips voor beginners Hoe maak je goede liedjes als je geen professioneel muzikant bent? Carole King: een van de succesvolste singer-songwriters Hoeveel durf jij te vragen voor een gig? De spanningsboog van een hitsong Writer’s block? Tips voor songwriters