Engelstalige songteksten schrijven – Tips voor foutloze lyrics

Hoe moet je goede Engelstalige songteksten schrijven? Nederlanders staan er natuurlijk om bekend goed Engels te spreken, net als Scandinaviërs. Maar het is niet onze moedertaal, dus het zal altijd extra aandacht vragen. Voor je het weet sla je de plank net mis. Een Nederlandse luisteraar valt een fout in een songtekst misschien niet meteen op, maar een native speaker zal er zijn of haar wenkbrauwen bij optrekken. Gastblogger en songwriter Ben Govers deelt een aantal tips om te komen tot kloppende, foutloze lyrics.

Lekker makkelijk?

Ik ben altijd een beetje jaloers als ik door een Engelse stad loop en bedenk: mensen hier verstaan direct wat Adele of Justin Bieber of wie dan ook hen probeert duidelijk te maken. Het komt direct binnen. Lekker makkelijk dus. En liedjesschrijvers uit niet-Engelstalige buurlanden zoals Nederland doen ook hun best om in potentie heel de wereld te bedienen door hun liedjes in het Engels te schrijven. Maar zoals in de politiek zit men ook in de muziek niet te wachten op ‘huilie huilie’. De eisen zijn hetzelfde. Je hebt een boodschap en die breng je over. Wat je wil zeggen en hoe, dat is helemaal aan jou. Het uiteindelijke product mag alleen niet voelen alsof je een Nederlandse tekst gewoon door Google Translate hebt gehaald en niet meer hebt gecheckt.

Beavis and Butthead

Let wel, dit blog gaat er niet over hoe je goed Engels leert. Dat is opletten op school en netflixen zonder ondertitels, maar met een opschrijfboekje. Opletten en aantekeningen maken zijn de kern van elk leerproces. Voor mij was het sleutelmoment toen ik een jaar of 13 was en MTV op de kabel kwam in het dorp waar ik opgroeide. MTV betekende toen overigens nog echt Music Television en er was daadwerkelijk sprake van zowel fatsoenlijke music als fatsoenlijke television. Tussen de clips door kon ik ’s avonds onder meer kijken en luisteren naar Ray Cokes die met zijn razendsnelle, slecht gearticuleerde Engels commentaar leverde op artiesten en telefoongesprekken met kijkers afhandelde. Ik was 13 en had verder toch niks te doen, dus als een lavalamp straalde meester Ray avond aan avond de huiskamer in. Naast hem hebben ook Beavis and Butthead een aardig aandeel in mijn vermogen om me in het Engels uit te drukken, zij het niche-Engels.

Please make me a star

Een ander apartigheidje dat me uit mijn jeugd is bijgebleven is het onvolprezen Starmaker – je weet wel, het televisieprogramma dat uiteindelijk heeft geleid tot de band K-otic en een korte carrière voor deelneemster Sita. De deelnemers van het programma moesten Engels met elkaar spreken in het huis waar ze volgens mij met zijn allen woonden. Af en toe kreeg dus je van die reality-camera-beelden waarin je jongens en meisjes van een jaar of zeventien met elkaar vrij onnatuurlijk gesprekken zag voeren in het Engels. Tenenkrommend, want onnatuurlijk, maar waarschijnlijk wel echt een goede manier om het denken in het Engels in je systeem te krijgen. Stel het eens voor in de band! Dat valt vast goed.

Check check dubbelcheck

Voor de hand liggende tip, maar een die ik niet vaak in de praktijk gebracht zie worden (het is een beetje met je billen bloot) is om in je omgeving te kijken of je iemand kent die Engels als moedertaal heeft. Zij of hij kan je dan helpen met correcties en bijvoorbeeld ook dingen eruit halen die grammaticaal wel kloppen, maar die je nooit zo zou zeggen. Vergeet niet dat stappen als deze je ook helpen om wat je doet serieus te nemen. Een win-win situation, zogezegd.

Extern geheugen

Van nature ben ik niet per se heel gestructureerd, maar zonder enige moeite heb ik voor mezelf een notitiesysteem aangelegd met bewaarsels voor een schrijftechnische rainy day. Als ik dus geen inspiratie heb, maar wel tijd en gelegenheid om te schrijven, trek ik mijn (deels digitale) kaartenbak open en vind daar:

• Herinneringen. Gewoon uitgeschreven lijstjes of mini-mindmaps met gebeurtenissen uit mijn eigen leven, van mensen dichtbij, verhalen uit het nieuws of dromen. Soms in het Nederlands, soms in het Engels.
• Oorwormen. Soms blijven Nederlands of Engelse termen of zinnetjes die je ergens hoort of ziet onwillekeurig hangen. Dat is vaak omdat ze op de een of andere manier tot je verbeelding spreken. Schrijf de associaties die je hebt uit, vertaal ze en ga meteen eens graven in Google welke termen nog meer omhoog komen.
• Woorden en zinnetjes in het Engels, vaak met betekenissen/vertalingen erbij. Veel haal ik uit Engelstalige romans. Eerder moest ik me er enigszins toe zetten om Engelse in plaats van Nederlandse boeken te lezen tijdens mijn dagelijkse treinreizen, maar zeker met boeiende boeken die lekker weglezen (voor mij bijvoorbeeld die van Ian McEwan) verdween die weerstand vanzelf. Ik wil wel voor honderd procent zeker weten dat ik de zin goed interpreteer, dus dan ga ik googelen tot ik eruit ben. Uit die zoektocht haal je mogelijk weer een mooie aanvullende zin en voor je het weet heb je het begin van een tekst.
• Teksten van nummers die ik mooi vind. Dat kunnen een paar regels zijn, of een heel couplet of refrein. Vervang enkele woorden en herhaal de zin, of draai twee helften van de zin. Er zijn allerlei knutselmethodes om een bestaand idee om te vormen of te gebruiken om te komen tot iets nieuws.
• Stukken uit toespraken. Misschien minder voor de hand liggend, maar vaak zijn speeches gemaakt om met chirurgisch gekozen woorden en opeenvolgingen mensen mee te nemen of zelf ergens van te overtuigen. En wat een luxe dat er genoeg bundels zijn met Engelstalige speeches. Ich bin ein Berliner was zonder twijfel een wereldhit geworden.

Goed, dit was hoe ik tot een tekst kom. Als jullie nog aanvullende tips of links hebben, zet ze hieronder bij de comments! Daar worden we allemaal beter van.

Zie ook

» Songwriting-tips voor beginners
» Songwriter-advies: je demo opnemen in een studio
» Hoe neem je zelf een goed klinkende demo op?
» Writer’s block? Tips voor songwriters
» Professioneel muzikant worden: 5 must do’s
» Muziektheorie: móet je dat leren als muzikant?
» Hoe schrijf je een persoonlijk lied voor een bruiloft?
» Muzikanten vinden en online samenwerken: ‘Hey, do you wanna collab?’
» Bijverdienen als (parttime) muzikant – Speel en geniet!
» Hoe kun je doorbreken als producer?
» Zing! Het is goed voor je (ook al kun je het niet)

Gastblogger Ben Govers

Gastblogger Ben Govers (1981) heeft sinds zijn zestiende vrijwel onafgebroken in bands gezeten als bassist en songschrijver. Ben schrijft en produceert voor zijn eigen projecten Engelstalige (indie- en electro-)pop. Daarnaast schrijft hij in opdracht ook voor anderen meestal Nederlandstalige nummers.

Hoe maak je goede liedjes als je geen professioneel muzikant bent? Writer’s block? Tips voor songwriters Songwriting-tips voor beginners Songwriter-advies: je demo opnemen in een studio Hoe schrijf je een persoonlijk lied voor een bruiloft? Opleiding tot producer: de moeite waard?